Bourgondische hofcultuur in BoZ

Dr Marion Boers beantwoordt vragen na de lezing

De eerste hofzaallezing van de inmiddels 21e editie was net als vorige jaren helemaal uitverkocht. Toch bleven er stoelen leeg; waren deze kaarthouders ziek, verhinderd of gewoon vergeten? Extra spijtig voor degenen die net naast de kaartverkoop grepen.
Na een welkomstwoord door museumdirecteur Cees Meijer, die tevens wat tips gaf over activiteiten in het museum (kindercolleges over WOII, actuele en komende tentoonstellingen) gaf Joss Hopstaken (adj directeur Westbrabants Archief) een inleiding op de lezing, een korte schets over Jan IV van Glymes die overleed in Segovia, begraven in Bergen op Zoom en daarna werd veroordeeld wegens majesteitsschennis. Zijn bezittingen werden door Philips II gesequestreerd (lees: in beslag genomen) en verkocht. Joss riep ook nog ‘Herfsttij der Middeleeuwen’ van Johan Huizinga in de herinnering, een hooggeprezen cultuurgeschiedenis over de late middeleeuwen, om deze periode vanuit onze eigen tijd te begrijpen. (nog steeds te koop, maar ook vrij te downloaden)

Huwelijksschilderij van Giovanni Arnolfini en zijn bruid Giovanna Cenami

Joss riep ook nog ‘Herfsttij der Middeleeuwen’ van Johan Huizinga in de herinnering, een hooggeprezen cultuurgeschiedenis over de late middeleeuwen, om deze periode vanuit onze eigen tijd te begrijpen. (nog steeds te koop, maar ook vrij te downloaden)

Dr Marion Boers wist met haar enthousiaste verteltrant daarna de zaal meteen te boeien. Duidelijk werd dat een Bourgondische maaltijd heel wat anders was dan de huidige horeca onder die naam meent te moeten offreren. Een Bourgondische maaltijd  was overigens slechts één van de uitingen van de zgn Magnificentia van een edelman. Ook kleding, en vooral stoffering van zijn verblijf droeg daar in niet geringe mate aan bij.
De sequestratie of inbeslagname van de bezittingen van Jan IV van Glymes door de Spaanse koning in 1567 leidde tot (openbare) verkoop van vele stukken uit o.m. het Markiezenhof. De boedellijsten zijn bewaard gebleven, en berusten in Brussel in het archief van Margaretha van Oostenrijk-Savoy, die toenmalige landvoogdes. (zie o.m. Slootmans: Jan metten lippen). Boers wijst er op dat in de boedellijsten vele belangrijke zaken ontbreken, die zonder twijfel aanwezig moeten zijn geweest.

Jan van Eyck, de geboorte van Johannes de Doper (afbeelding uit het Turijn-Milaan getijdenboek

Naar rato van hetgeen wel vermeld is, is er nauwelijks sprake van bijvoorbeeld zilver en galswerk. Het vermoeden is dan ook dat dat eerder (lee: bijtijds) in veiligheid werd gebracht door Jacqueline de Croy, de weduwe van Jan IV. Aan de hand van een aantal schilderijen toont Boers vervolgens hoe een ontvangstruimte als de Hofzaal was uitgerust en voorzien van stoffering. Ook slaapvertrekken werden breeduit geanalyseerd, inclusief het meubilair.

Een uitvoerig verslag van de (breedvoerige) lezing kunt u met de knop hier onder opvragen.


Artikel ophalen

Vergelijkbare berichten

  • Waar Zeeland Brabant kust

    De Westbrabantse Waterlinie (k)rijgt een nieuwe parel aan het prachtige snoer

  • Hofzaallezing 2016-IV: Twee eeuwen scheepvaart in Bergen op Zoom

    Van brede beurt en beurtvaart onder zeil naar Inland barge terminal. Gerrit Groeneweg belicht een stukje uit de bergse scheepvaart, die uit het collectieve geheugen is weggezakt. Het blijkt een boeiende nijverheid die zich overigens voornamelijk buiten Bergen op Zoom bezig houdt.

  • Hofzaallezing 2015-III: De Slag om de Schelde

    Een nagenoeg onbekende strijd die desondanks allesbepalend zou zijn voor de afloop van de Tweede Wereldoorlog. Vanuit deze regio wordt in samenwerking met Canada er alles aan gedaan om deze Slag om de Schelde de aandacht te geven die hij verdient. Als eerbewijs aan hen die hun leven voor onze vrijheid gaven.

  • Lezing Zuiderwaterlinie

    Woensdag 25 september biedt Heemkundekring Halchterth een lezing aan leden en niet-leden over de Zuiderwaterlinie, die loopt van Bergen op Zoom tot aan Grave.

  • Alloo, mette Peperbus ……….

    Met Vastenavond is de Bergse stadstoren aangekleed als een echte dweil. Maar ook in het verleden zijn er regelmatig veranderingen aan het uiterlijk van de toren geweest. Deze waren wat blijvender, trouwens. Hier een foto uit een recent verleden die een nadere datering behoeft.