Lezing: Raad van Beroerten

In het kader van de maand van geschiedenis heeft de Geschiedkundige Kring historicus Sander Wassing bereid gevonden een lezing te geven over de Raad van Beroerten. De lezing is meteen de aftrap van de maand, te weten op donderdag 1 oktober om 20.00 uur.

Alva’s Raad van Beroerten
De commissarissen van de ‘Bloedraad’ bezoeken Bergen op Zoom
(1568-1573)

In de zomer van 1566 raakten de gemoederen overal in de Nederlanden oververhit. De Beeldenstorm greep razendsnel om zich heen en het Spaanse bewind in Brussel wankelde op haar grondvesten. Een antwoord van koning Filips II kon niet uitblijven: hij stuurde zijn belangrijkste generaal, de hertog van Alva, met een leger om orde op zaken te stellen.
Eenmaal aangekomen in Brussel stelde Alva een speciale rechtbank samen om de beeldenstormers op te sporen en te bestraffen: de Raad van Beroerten. Ook in Bergen op Zoom liepen de spanningen hoog op gedurende de zomer van 1566.
Commissarissen namens de ‘Bloedraad’ bezochten de stad verschillende keren gedurende de periode 1568-1573 en tekenden hun verslag op. Hun bevindingen zijn tegenwoordig in het Rijksarchief Brussel terug te vinden. Niet minder dan 57 personen uit Bergen op Zoom zijn door de Raad van Beroerten veroordeeld. De meesten van hen waren tijdig naar veiliger oorden gevlucht. Catherine, de vrouw van de gevluchte koopman Cornelis de Clerck beschreef het afscheid van haar man. Hij had zijn mantel aan, stond in de deuropening en sprak ‘adieu kinderen, ick moet gaen’.
Wat hadden mannen als Cornelis de Clerck misdaan? Waar woonden de beeldenstormers uit Bergen op Zoom? Hoe ging de Raad van Beroerten te werk? Tijdens de lezing wordt stilgestaan bij deze en andere vragen.

Nadere info
Over  de hervorming in Bergen op Zoom bestaat een publicatie van C Slootmans en J Kleyntjens uit 1933. U kunt deze als pdf-bestand downloaden “Hervorming te Bergen op Zoom” door op de tekst te klikken. De bijlagen bij dit boek zijn vooral interessant voor de lezer die meer (details) wil weten. Het boek is ook als e-pub voor de e-reader beschikbaar, maar om technische redenen niet op website. Stuur daarvoor even een mailtje aan de websiteredactie.
Zie ook het artikel op de NOS website: Wat is de beeldenstorm.

Inspreker Sander Wassing
Sander Wassing volgde de studierichting Geschiedenis aan de Universiteit Leiden. Gedurende de eerste drie jaar van de studie oriënteerde hij zich breed: de antieke oudheid, de middeleeuwen en de vroegmoderne tijd. Zijn bachelorsscriptie heeft als onderwerp: Alva’s Raad van Beroerten.

Sander Wassing (r) en Simon Stelling bij een gezamenlijk orgel en poëzieproect "Muzikale Tijdsmo(nu)menten" tijdens de Open Monnumenten dagen 2012
Sander Wassing (r) en Simon Stelling bij een gezamenlijk orgel en poëzieproect “Muzikale Tijdsmo(nu)menten” tijdens de Open Monumenten dagen 2012

In augustus 2013 is Sander Wassing afgestudeerd en sindsdien werkzaam als freelance historicus. Hij organiseert lezingen, schrijft artikelen en doet archiefonderzoek. Zo heeft hij al lezingen verzorgd in o.a. Breda, Venlo, Gouda en Oudewater.
Daarnaast is hij als onderzoeker werkzaam voor de Erasmus Universiteit Rotterdam. Momenteel analyseert hij hypotheken van plantagehouders uit het achttiende-eeuwse Suriname en Frans Guyana.

Hofzaal
De lezing vindt plaats in de Hofzaal van Het Markiezenhof.
Kaarten zijn te bestellen/ te reserveren bij de Penningmeester vanaf 17 augustus via mail of telefonisch op nummer 0164-683418.
€ 7.50 voor leden (+ maximaal één introducé), niet-leden €10.00.
Betaling geschiedt op 1 oktober bij binnenkomst.

Vergelijkbare berichten

  • Hofzaallezing 2016-II: Een vergeten oorlog

    Aan het eind van de Napoleontische oorlog is Nederland nagenoeg bevrijd, maar Bergen op Zoom wordt met enkele andere vestingen nog steeds bezet gehouden. Zelfs duurt dit tot na de troonsafstand van Napoleon. De door Ad van den Bulck beschreven verrassingsaanval wordt met deze lezing in het perspectief van deze Europese oorlog geplaatst. Behalve een korte samenvatting is ook een uitgebreid verslag beschikbaar, plus downloads van vroegere publicaties.

  • Willem van Ham ter ere

    Op 9 oktober worden maar liefst twee ledengeschenken officieel gepresenteerd in de Gertrudiskerk. Het liber amicorum ‘Willem van Ham, zijn leven, zijn werk zijn levenswerk’ en de brede studie ‘Jan IV van Glimes’.
    Twee prachtige aanwinsten voor belangstellenden van de geschiedenis van de regio. Het eerste is samengesteld ter herdenking van Willem van Ham, in het laatste bevat (ook) een bijdrage van hem.
    De op 9 oktober geldende corona-maatregelen lijken een ruime opkomst mogelijk te maken.

  • Addedadamaalal?

    Na de ALV op 13 april 2016 werd in een Bergs sfeertje (en dialect) uitleg gegeven over het Bergs dialect. Leerzaam voor leden met een afstamming van elders, maar minstens zo leutig voor de autochtone Bergenaar. Het werd een reclame-uurtje voor module 17 van de School voor Geschiedenis.

  • De Schutterskraag uit Zevenbergen

    Een sieraad wat inmiddels al vele tongen heeft losgemaakt en alom bewondering trekt is de zilveren schutterskraag van het Sint Jorisgilde in Zevenbergen. Ofschoon het ook werd besproken in hofzaallezing 2 van 2017 verdient dit pronkstuk een apart artikel.

  • Hofzaallezing 2017-I: Handel en scheepvaart in de Scheldedelta

    De eerste Hofzaallezing van 2017 op 7maart besteedde aandacht aan de economische
    ontwikkelingen in de delta van de Schelde. De inleider van de avond, prof.dr. Peter Henderikx biedt met deze lezing een aanvulling op het standaardwerk ‘De geschiedenis van Zeeland’ uit 2012 waarin de steden Reimerswaal en Bergen op Zoom ontbreken, hetgeen hij als een lacune beschouwt.