Het is alweer enige tijd geleden dat een lid van de redactie werd geattendeerd op een opmerkelijk fenomeen dat je kunt zien vanuit de Moeregrebstraat. Met excuses aan de tipgever, maar eerlijk gezegd weet ik niet (meer) wie dat was. Hij vertelde me tijdens een excursie naar de Somme dat er in een achtergevel van een huis aan de Rijkebuurtstraat een kogel zat, die vanaf de straat zichtbaar is. Dat zijn we natuurlijk gaan bekijken. En ja hoor, in de achtergevel van het pand Rijkebuurtstraat 20 is direct onder de dakgoot inderdaad een kogel te zien die half in de gevel was gedrongen. Op bijgaande foto’s is de situatie weergegeven.
Het eerste wat je je afvraagt is of er ooit aandacht aan dit vreemde fenomeen is besteed. In onze eigen Waterschans bleek hierover niets te vinden. Ook de rubriek Van Bergse bodem van BNdeStem hielp ons niet verder. Navraag bij de eigenaar van het pand (fam van de Bergh) is nog niet gedaan. Wat intrigeert is dat deze kogel juist in dit deel van de stad in een gevel zit; hij zou dus moeten zijn afgevuurd vanaf de noordzijde van de stad.
Kortom, raadsels genoeg. De vraag aan de lezers is dan ook: wie kan ons meer over dit wel heel merkwaardige fenomeen in het Bergse vertellen? Uw reactie kunt u in de ruimte hieronder plaatsen.
De oplossing?
Uit het onlangs op de website geplaatste boek Berghen op den Zoom beleghert op den 18 Julii 1622 en ontleghert den 3 Octobris 1622 blijkt dat de stad vanuit de stellingen van Spinola liggend voor het huidige Boerenverdriet werd beschoten, en dat daarbij zeker huizen werden beschadigd. Dat zou een antwoord op het raadsel kunnen zijn.
2 Comments
Zou de kogel in de achtergevel een ‘eigen’ kogel kunnen zijn?
Vanuit de stad afgeschoten naar aanvallers buiten de stad, maar te laag of verkeerd gericht en daarom aan de verkeerde kant in dit huis blijven steken?
Niets is uitgesloten, maar omdat de reikwijdte van kanonnen vrij gering was, stonden deze zo ver mogelijk naar voren op de wallen. Het lijkt dan onwaarschijnlijk dat er een schot vanaf de blokstallen richting Kijk in de Pot gestuurd zou zijn. Dat is de reden dat ik denk aan de gevechten in de nacht van 8 maart 1814; toen is er rondom Steenbergsepoort en Gadellière en Noordmolen (nu Molenberg) hevig gevochten. Zie daarvoor het artikel van Ad van den Bulck in Waterschans 2014-1: Een verrassingsaanval op Bergen op Zoom, en de bijgaande kaart