Op maandagochtend 19 december 2016 is door wethouder Patrick van der Velden het eerste gehuchtenbord onthuld. De onthulling vond plaats aan de Halsterseweg tegenover het huis de Kleine Magdalene, tegenwoordig wellicht vaker aangeduid als ‘Delta Accu’. Deze (oorspronkelijk) boerderij is het enige nog resterende pand van het vroegere gehucht Noordgeest. De rest is verdwenen tijdens de diverse belegeringen door Spanje en Frankrijk, maar ook door het verleggen van het tracé van de Halsterseweg.
Het bord Noordgeest is de eerste van een grotere serie; het komende jaar mogen we er volgens de wethouder nog een stuk of vijf verwachten. En daarna nog meer: Tom van Eekelen van de werkgroep Gehuchtenplan verklapte dat er zelfs vijftien gehuchten binnen de gemeentegrenzen zijn gemarkeerd waar verder onderzoek naar wordt gedaan
Doel is om alle verdwenen gehuchten binnen de gemeente Bergen op Zoom weer een plaats te geven. Daarvoor wordt zo dicht mogelijk bij de kern van een gehucht, maar wel op een voor passanten zichtbare plek, een naambord geplaatst. Dit bord vertelt in het kort iets over de historie van het gehucht en toont zo mogelijk een historische afbeelding en een kaart waarop het te zien is. Een tevens aangebrachte QR-code biedt de mogelijkheid om verdere informatie via internet op te vragen.
De per gehucht vastgelegde informatie is ook op te vragen via de website www.monumentenboz.nl / alle gehuchten. Daarvoor klikt u op de gemarkeerde gehuchten. (zie onderaan dit artikel)
De informatieborden worden vanuit toeristisch oogpunt straks gekoppeld aan fietsroutes, maar tevens maken ze de herkomst van de oorsprong van toponiemen duidelijk aan volgende generaties. Het huidige bord maakt duidelijk waar de huidige wijk Noordgeest zijn naam aan te danken heeft.
De werkgroep Gehuchtenplan is een initiatief van de gemeente Bergen op Zoom en omvat naast betrokken ambtenaren ook vrijwilligers uit erfgoedorganisaties. Aanleiding was een vraag van Erik Verbogt in de Raad om als onderdeel van de Cultuurvisie verdwenen gehuchten (en andere toponiemen) weer zichtbaar in de openbare ruimte aan te duiden.
Noordgeest
De eigenaar van de boerderij Kleine Magdalene was bij deze onthulling aanwezig, en vertelde dat hij doende is om de buitenzijde van het gebouw zoveel mogelijk in de oorspronkelijke staat te herstellen. De voor de huidige generaties bekende witte gevel met de raamluiken met roodwitte ‘zandlopers’ is thans geheel van verf ontdaan, en de luiken zijn groen gemaakt met een wit middenveld. Het voegwerk moet nog plaatsvinden. De dakvensters zijn eveneens gesneuveld. Leidraad bij het een en ander is nevenstaande, slechts ruwweg te dateren foto. De tramlijn is reeds aanwezig (1888) , en een (hier niet afgebeelde) bekendmaking uit 1907/8 duidt op een nieuwe huurder vanaf 1910. Zijn dit de nieuwe of de eerdere huurders? Maar waar is dan het mannelijke deel? Of is deze foto na 1914 gemaakt door een Belgische vluchteling? Vragen die wellicht niet meer kunnen worden beantwoord.
Van Loon wist nog meer interessante info op te lepelen; zo vertelde hij dat de naam ‘Cleijne Magdalene’ een afgeleide zou zijn van het huis De Magdalene in de Lievevrouwestraat (nr 42). Bierbrouwer (Fransciscus Jansen de Weert? zie ook Waterschans 1997-3 en 2005-3) zou beide panden in eigendom gehad hebben. De onder het pand aanwezige gewelfde kelder toont de hoe leeftijd van het oorspronkelijke gebouw aan, en is in 1944 nog als schuilkelder voor de hele buurt gebruikt. Er is aan dit ene nog van Noordgeest resterende gebouw dus nog veel de moeite waard om nader te onderzoeken. Wie neemt de handschoen op?
Beste Ad, kun jij de tekst van het bord op een andere manier op de website plaatsen? Op deze manier is de tekst niet leesbaar en dit is jammer, want de inhoud van de tekst is waardevol. groet, Frans
Beste Frans,
eigenlijk is je verzoek helemaal naast het doel… Met deze borden wordt juist beoogd dat men de fiets pakt en ter plekke gaat kijken. Ook de link naar de website momumentenboz.nl biedt nadere info. Maar om je tegemoet te komen staat het bord nogmaals onderaan het bericht, en die kun je wel tot leesbaarheid vergroten.