Muur Smitsvest heet weer Gadellière

Opnieuw is een stukje van de monumentale  vesting van Menno van Coehoorn hersteld. Sinds ‘mensenheugenis’ sleet dit bastion zijn dagen als walkant van het industrieterrein langs het Smitsvestje, en raakte steeds verder in verval. Bij de recente herinrichting van het gebied met woningen werd het mogelijk om ook deze muur in ere te herstellen. Het resultaat mag er zijn.

De naamsteen Gadellière werd onthuld door wethouder Arjan van der Weegen en twee leerlingen van de bouwplaats
De naamsteen Gadellière werd onthuld door wethouder Arjan van der Weegen en twee leerlingen van de bouwplaats

Aannemer Cauwenbergh heeft de restauratie als leerlingbouwplaats uitgevoerd. Dat bleek niet eens zo gemakkelijk; veel  van de betreffende leerlingen konden tussentijds overstappen naar een reguliere baan. Precies het doel van een leerlingbouwplaats, maar nadelig voor de voortgang van het restauratieproject. Toch is het herstelde monument volgens planning opgeleverd.
Op vrijdag 4 november 2016 bleek Menno van Coehoorn himself opgestaan om het resultaat te bewonderen van het bastion wat hij in levende lijve nimmer heeft gezien. (En destijds eigenlijk niet eens in zijn ontwerp opgenomen had…) Toch toonde hij zich trots op ‘de gadellier’ zoals deze vandaag de dag weer zichtbaar is gemaakt.
Bij de restauratie zijn alle cementvoegen in de muur stukje bij beetje uitgeslepen en opnieuw gevoegd. Waar nodig zijn nieuwe stenen in de plaats van de oude of ontbrekende gekomen. Deze nieuwe stenen zijn speciaal voor dit project gebakken in eenzelfde vorm en afmeting als de oorspronkelijke.  Ook zijn muurdelen met beschermde plantensoorten zorgvuldig teruggeplaatst.

De begroeiing op de muur is bepaald geen 'overgeslagen deel, maar zijn zorgvuldig bewaarde beschermde planten
De begroeiing op de muur is bepaald geen ‘overgeslagen deel, maar zijn zorgvuldig bewaarde beschermde planten

Als klap op de vuurpijl is de originele naamsteen van Gadellière ook in de muur geplaatst. Deze steen is behouden gebleven omdat deze bij de ontmanteling van de vesting was verwerkt in de gebouwen van de in de eerste helft van de vorige eeuw daar verschijnende gebouwen van de Potas (of liever: suikerfabriek van der Linden; zie Bergen op Stoom p 145). Deze steen is, samen met een zelfde  naamsteen van de tenaille Van Dun bij de sloop van deze gebouwen gered, en toen neergelegd op de binnenplaats van het Markiezenhof. Thans is de steen van Gadellière dus weer ‘thuis’.

Vergelijkbare berichten

  • Excursie naar de slagvelden aan de Somme

    Binnenkort is er wer een excursie naar de Somme onder de deskundige leiding van drs Nic Grosfeld. Deze excursie wijkt deels af van eerdere reizen naar dit slagveld van de Eerste Wereldoorlog.

  • Digitalisering Waterschans

    Zoals wellicht bekend komt de Waterschans met enige vertraging digitaal beschikbaar op de website van het West-Brabants Archief. Jaargangen 2018 en 2019 van de Waterschans zijn recent toegevoegd en digitaal te raadplegen op de website van het Het West-Brabants Archief.

  • Lesbrief bevrijding 1944

    De werkgroep Jeugd heeft bij het boek ’80 jaar bevrijding Brabantse Wal’ een lesbrief samengesteld

  • Agge mar goed doet

    De carnavalsbals op 31 januari 1953 werden ruw onderbroken door de eerste berichten over dreigende dijkdoorbraken. Hoe de stad vervolgens op z’n kop stond werd in de vastenavendkrant van 1964 in de herinnering gebracht. De stichting vastenavend bracht twee proclamaties uit in een speciale editie van de vastenavendkrant.

  • Feest met de 16e geschiedenisquiz

    Na 3 x noodzakelijk uitstel vanwege de pandemie is het er toch van gekomen: de 16e editie van de quiz. Een feest waarbij velen elkaar weer na pakweg een jaar radiostilte, konden begroeten. De quiz zelf mocht er ook zijn; de hersens hoorde je bijna kraken

  • Inhoudstabel Waterschans bijgewerkt

    De inhoudstabel van de Waterschans op deze website werkt weer als vanouds; je kunt weer elk artikel dat vanaf 1968 is verschenen (behalve in de twee laatste jaargangen), met één klik oproepen.