Muur Smitsvest heet weer Gadellière

Opnieuw is een stukje van de monumentale  vesting van Menno van Coehoorn hersteld. Sinds ‘mensenheugenis’ sleet dit bastion zijn dagen als walkant van het industrieterrein langs het Smitsvestje, en raakte steeds verder in verval. Bij de recente herinrichting van het gebied met woningen werd het mogelijk om ook deze muur in ere te herstellen. Het resultaat mag er zijn.

De naamsteen Gadellière werd onthuld door wethouder Arjan van der Weegen en twee leerlingen van de bouwplaats
De naamsteen Gadellière werd onthuld door wethouder Arjan van der Weegen en twee leerlingen van de bouwplaats

Aannemer Cauwenbergh heeft de restauratie als leerlingbouwplaats uitgevoerd. Dat bleek niet eens zo gemakkelijk; veel  van de betreffende leerlingen konden tussentijds overstappen naar een reguliere baan. Precies het doel van een leerlingbouwplaats, maar nadelig voor de voortgang van het restauratieproject. Toch is het herstelde monument volgens planning opgeleverd.
Op vrijdag 4 november 2016 bleek Menno van Coehoorn himself opgestaan om het resultaat te bewonderen van het bastion wat hij in levende lijve nimmer heeft gezien. (En destijds eigenlijk niet eens in zijn ontwerp opgenomen had…) Toch toonde hij zich trots op ‘de gadellier’ zoals deze vandaag de dag weer zichtbaar is gemaakt.
Bij de restauratie zijn alle cementvoegen in de muur stukje bij beetje uitgeslepen en opnieuw gevoegd. Waar nodig zijn nieuwe stenen in de plaats van de oude of ontbrekende gekomen. Deze nieuwe stenen zijn speciaal voor dit project gebakken in eenzelfde vorm en afmeting als de oorspronkelijke.  Ook zijn muurdelen met beschermde plantensoorten zorgvuldig teruggeplaatst.

De begroeiing op de muur is bepaald geen 'overgeslagen deel, maar zijn zorgvuldig bewaarde beschermde planten
De begroeiing op de muur is bepaald geen ‘overgeslagen deel, maar zijn zorgvuldig bewaarde beschermde planten

Als klap op de vuurpijl is de originele naamsteen van Gadellière ook in de muur geplaatst. Deze steen is behouden gebleven omdat deze bij de ontmanteling van de vesting was verwerkt in de gebouwen van de in de eerste helft van de vorige eeuw daar verschijnende gebouwen van de Potas (of liever: suikerfabriek van der Linden; zie Bergen op Stoom p 145). Deze steen is, samen met een zelfde  naamsteen van de tenaille Van Dun bij de sloop van deze gebouwen gered, en toen neergelegd op de binnenplaats van het Markiezenhof. Thans is de steen van Gadellière dus weer ‘thuis’.

Vergelijkbare berichten

  • Bergse schepen en schippers

    Beeldend kunstenaar Kees Touw heeft een hele website gewijd aan Bergse schippers(families) en de schepen die zij exploiteerden

  • Uitnodiging: feestelijke opening jubileumjaar

    In 2018 bestaat de Geschiedkundige Kring 50 jaar. Een mooie gelegenheid voor een jaar vol feestelijke activiteiten. De aftrap van het feestjaar zal op zaterdag 13 januari in Het Zwijnshoofd plaats vinden.

  • Pompejus definitief ‘gelanceerd’

    Op 11 november 2016 werden in een bijeenkomst van alle betrokken partijen de officiële handtekeningen gezet om de bouw van de toren Pompejus te beginnen. De samenwerking werd openbaar gemaakt door de onthulling van het projectbord dat vanaf de A4 goed is te zien, en langs de Schansbaan staat.

  • Stadsexcursie Noordgeest

    De inmiddels jaarlijkse stadsexcursie voerde dit keer naar Noordgeest, een voormalige heerlijkheid die later werd opgenomen in de gemeente Halsteren die op zijn beurt bij Bergen op Zoom werd gevoegd. Er zijn nog steeds sporen in de wijk aanwezig van de vroegste inrichting van het gebied met tuinderijen (een heggenlandschap) en de daar doorheen lopende paden. maar ook woningen en boerderijen. De nieuwbouwwijk heeft veel verrassends te bieden, en al wandelend ontdekt je veel nieuwe zaken met de gids Johan Stalknecht.