Muur Smitsvest heet weer Gadellière

Opnieuw is een stukje van de monumentale  vesting van Menno van Coehoorn hersteld. Sinds ‘mensenheugenis’ sleet dit bastion zijn dagen als walkant van het industrieterrein langs het Smitsvestje, en raakte steeds verder in verval. Bij de recente herinrichting van het gebied met woningen werd het mogelijk om ook deze muur in ere te herstellen. Het resultaat mag er zijn.

De naamsteen Gadellière werd onthuld door wethouder Arjan van der Weegen en twee leerlingen van de bouwplaats
De naamsteen Gadellière werd onthuld door wethouder Arjan van der Weegen en twee leerlingen van de bouwplaats

Aannemer Cauwenbergh heeft de restauratie als leerlingbouwplaats uitgevoerd. Dat bleek niet eens zo gemakkelijk; veel  van de betreffende leerlingen konden tussentijds overstappen naar een reguliere baan. Precies het doel van een leerlingbouwplaats, maar nadelig voor de voortgang van het restauratieproject. Toch is het herstelde monument volgens planning opgeleverd.
Op vrijdag 4 november 2016 bleek Menno van Coehoorn himself opgestaan om het resultaat te bewonderen van het bastion wat hij in levende lijve nimmer heeft gezien. (En destijds eigenlijk niet eens in zijn ontwerp opgenomen had…) Toch toonde hij zich trots op ‘de gadellier’ zoals deze vandaag de dag weer zichtbaar is gemaakt.
Bij de restauratie zijn alle cementvoegen in de muur stukje bij beetje uitgeslepen en opnieuw gevoegd. Waar nodig zijn nieuwe stenen in de plaats van de oude of ontbrekende gekomen. Deze nieuwe stenen zijn speciaal voor dit project gebakken in eenzelfde vorm en afmeting als de oorspronkelijke.  Ook zijn muurdelen met beschermde plantensoorten zorgvuldig teruggeplaatst.

De begroeiing op de muur is bepaald geen 'overgeslagen deel, maar zijn zorgvuldig bewaarde beschermde planten
De begroeiing op de muur is bepaald geen ‘overgeslagen deel, maar zijn zorgvuldig bewaarde beschermde planten

Als klap op de vuurpijl is de originele naamsteen van Gadellière ook in de muur geplaatst. Deze steen is behouden gebleven omdat deze bij de ontmanteling van de vesting was verwerkt in de gebouwen van de in de eerste helft van de vorige eeuw daar verschijnende gebouwen van de Potas (of liever: suikerfabriek van der Linden; zie Bergen op Stoom p 145). Deze steen is, samen met een zelfde  naamsteen van de tenaille Van Dun bij de sloop van deze gebouwen gered, en toen neergelegd op de binnenplaats van het Markiezenhof. Thans is de steen van Gadellière dus weer ‘thuis’.

Vergelijkbare berichten

  • De deuren gaan (voorzichtig) weer open

    Het zijn niet alleen de terrassen en Markiezenhof die (met beperkingen) gasten ontvangen, maar ook de Scherminckel in het Archeologisch museum en de stadsgidsen heten u welkom.

  • Kasteel van Wouw in de prijzen

    Het kasteel van Wouw doet opnieuw van zich spreken met een onderscheidende prijs en voortgaand herstel

  • Hete vuren: expositie in Gertrudiskerk

    In de Gertrudiskerk is een kleine foto-expositie opgesteld waarop te zien is wat er na de brand van 10 april 1972 van de kerk resteerde. Dit sluit aan op de lezing van Robert Guinee op 16 mei a.s.

  • Lezingen, lezingen, lezingen

    Van lezingen word je wijzer. Door het luisteren naar wat iemand over een onderwerp te vertellen heeft, steek je op een simpele wijze het een en ander op over onze streek wat je anders met meer moeite ontdekt. Ook zijn er lezingen die tijdens vakanties nuttig zijn, omdat je met andere ogen naar bouwkunst gaat kijken.

  • Pompejus opgeleverd

    Fort de Roovere kan nu ook van bovenaf worden bekeken. De toren is de kroon op het werk van velen die aan het herstel van het fort en de aansluitende waterlinie hebben meegewerkt.

  • Kanonnen op de Waterschans teruggeplaatst

    Wanneer de laatste kanonnen van de Waterschans verdwenen zijn, is niet precies bekend. Wel dat dit minstens 150 jaar geleden is, toen Bergen op Zoom zijn vestingfunctie verloor. Nu zijn er twee weer terug. Niet als bewapening van een versterking, maar als sierstuk op het gerestaureerde monument.