Muur Smitsvest heet weer Gadellière

Opnieuw is een stukje van de monumentale  vesting van Menno van Coehoorn hersteld. Sinds ‘mensenheugenis’ sleet dit bastion zijn dagen als walkant van het industrieterrein langs het Smitsvestje, en raakte steeds verder in verval. Bij de recente herinrichting van het gebied met woningen werd het mogelijk om ook deze muur in ere te herstellen. Het resultaat mag er zijn.

De naamsteen Gadellière werd onthuld door wethouder Arjan van der Weegen en twee leerlingen van de bouwplaats
De naamsteen Gadellière werd onthuld door wethouder Arjan van der Weegen en twee leerlingen van de bouwplaats

Aannemer Cauwenbergh heeft de restauratie als leerlingbouwplaats uitgevoerd. Dat bleek niet eens zo gemakkelijk; veel  van de betreffende leerlingen konden tussentijds overstappen naar een reguliere baan. Precies het doel van een leerlingbouwplaats, maar nadelig voor de voortgang van het restauratieproject. Toch is het herstelde monument volgens planning opgeleverd.
Op vrijdag 4 november 2016 bleek Menno van Coehoorn himself opgestaan om het resultaat te bewonderen van het bastion wat hij in levende lijve nimmer heeft gezien. (En destijds eigenlijk niet eens in zijn ontwerp opgenomen had…) Toch toonde hij zich trots op ‘de gadellier’ zoals deze vandaag de dag weer zichtbaar is gemaakt.
Bij de restauratie zijn alle cementvoegen in de muur stukje bij beetje uitgeslepen en opnieuw gevoegd. Waar nodig zijn nieuwe stenen in de plaats van de oude of ontbrekende gekomen. Deze nieuwe stenen zijn speciaal voor dit project gebakken in eenzelfde vorm en afmeting als de oorspronkelijke.  Ook zijn muurdelen met beschermde plantensoorten zorgvuldig teruggeplaatst.

De begroeiing op de muur is bepaald geen 'overgeslagen deel, maar zijn zorgvuldig bewaarde beschermde planten
De begroeiing op de muur is bepaald geen ‘overgeslagen deel, maar zijn zorgvuldig bewaarde beschermde planten

Als klap op de vuurpijl is de originele naamsteen van Gadellière ook in de muur geplaatst. Deze steen is behouden gebleven omdat deze bij de ontmanteling van de vesting was verwerkt in de gebouwen van de in de eerste helft van de vorige eeuw daar verschijnende gebouwen van de Potas (of liever: suikerfabriek van der Linden; zie Bergen op Stoom p 145). Deze steen is, samen met een zelfde  naamsteen van de tenaille Van Dun bij de sloop van deze gebouwen gered, en toen neergelegd op de binnenplaats van het Markiezenhof. Thans is de steen van Gadellière dus weer ‘thuis’.

Vergelijkbare berichten

  • Ledengeschenk 2018: werktitel ‘Bergen in Brokken’

    De inhoud van het ledengeschenk 2018, “Bergen in Brokken” begint vorm te krijgen. De categorieën zijn vastgesteld, een eerste aanzet van de te behandelen objecten kunt u hier inzien. We nodigen de leden tot 1 september 2016 aanvullende suggesties te doen.

  • Vertel…! Vertel !

    Het BHIC in Den Bosch is rijk aan een (groeiend) aantal verhalen uit het Bergse. Een niet meer weg te denken palet aan (oude) nieuwtjes liggen voor het oprapen.

  • Mutaties in bestuur en werkgroepen

    Tijdens de Algemene Leden Vergadering op 13 april hebben de aanwezige leden ingestemd met de benoeming van drie nieuwe leden en de herbenoeming van een lid.

  • De deuren gaan (voorzichtig) weer open

    Het zijn niet alleen de terrassen en Markiezenhof die (met beperkingen) gasten ontvangen, maar ook de Scherminckel in het Archeologisch museum en de stadsgidsen heten u welkom.

  • 30 september Excursie naar de Somme

    Middels een dagtrip naar het slagveld van 1916 aan de Somme kunt u meer kennis nemen van wat tijdens de Eerste Wereldoorlog werd aangericht, en waarvan Nederland als neutrale staat alleen de indirecte gevolgen van ondervond.

  • Open dag WestBrabantse Waterlinie

    Op 8 juni gooide een zware storm roet in het eten. Maar 20 oktober kunt u alsnog genieten van allerlei activiteiten. Ga naar het Ravelijn, fort de Roovere en fort Henricus. Waterschans is dan echter bezet met het openluchtspektakel Supersum. Lees hier het uitgebreide programma.