Muur Smitsvest heet weer Gadellière

Opnieuw is een stukje van de monumentale  vesting van Menno van Coehoorn hersteld. Sinds ‘mensenheugenis’ sleet dit bastion zijn dagen als walkant van het industrieterrein langs het Smitsvestje, en raakte steeds verder in verval. Bij de recente herinrichting van het gebied met woningen werd het mogelijk om ook deze muur in ere te herstellen. Het resultaat mag er zijn.

De naamsteen Gadellière werd onthuld door wethouder Arjan van der Weegen en twee leerlingen van de bouwplaats
De naamsteen Gadellière werd onthuld door wethouder Arjan van der Weegen en twee leerlingen van de bouwplaats

Aannemer Cauwenbergh heeft de restauratie als leerlingbouwplaats uitgevoerd. Dat bleek niet eens zo gemakkelijk; veel  van de betreffende leerlingen konden tussentijds overstappen naar een reguliere baan. Precies het doel van een leerlingbouwplaats, maar nadelig voor de voortgang van het restauratieproject. Toch is het herstelde monument volgens planning opgeleverd.
Op vrijdag 4 november 2016 bleek Menno van Coehoorn himself opgestaan om het resultaat te bewonderen van het bastion wat hij in levende lijve nimmer heeft gezien. (En destijds eigenlijk niet eens in zijn ontwerp opgenomen had…) Toch toonde hij zich trots op ‘de gadellier’ zoals deze vandaag de dag weer zichtbaar is gemaakt.
Bij de restauratie zijn alle cementvoegen in de muur stukje bij beetje uitgeslepen en opnieuw gevoegd. Waar nodig zijn nieuwe stenen in de plaats van de oude of ontbrekende gekomen. Deze nieuwe stenen zijn speciaal voor dit project gebakken in eenzelfde vorm en afmeting als de oorspronkelijke.  Ook zijn muurdelen met beschermde plantensoorten zorgvuldig teruggeplaatst.

De begroeiing op de muur is bepaald geen 'overgeslagen deel, maar zijn zorgvuldig bewaarde beschermde planten
De begroeiing op de muur is bepaald geen ‘overgeslagen deel, maar zijn zorgvuldig bewaarde beschermde planten

Als klap op de vuurpijl is de originele naamsteen van Gadellière ook in de muur geplaatst. Deze steen is behouden gebleven omdat deze bij de ontmanteling van de vesting was verwerkt in de gebouwen van de in de eerste helft van de vorige eeuw daar verschijnende gebouwen van de Potas (of liever: suikerfabriek van der Linden; zie Bergen op Stoom p 145). Deze steen is, samen met een zelfde  naamsteen van de tenaille Van Dun bij de sloop van deze gebouwen gered, en toen neergelegd op de binnenplaats van het Markiezenhof. Thans is de steen van Gadellière dus weer ‘thuis’.

Vergelijkbare berichten

  • 1814: Gedenkstenen teruggeplaatst

    De gedenkstenen voor de op 8 maart 1814 omgekomen Engelse officiers zijn op 1 maart teruggeplaatst, en worden op 8 maart 2016 onthuld in bijzijn van nazaten van een van de omgekomen officiers.

  • Excursie naar de slagvelden aan de Somme

    Binnenkort is er wer een excursie naar de Somme onder de deskundige leiding van drs Nic Grosfeld. Deze excursie wijkt deels af van eerdere reizen naar dit slagveld van de Eerste Wereldoorlog.

  • Hofzaallezing 2019-I : Fort Henricus bij Steenbergen

    Het verregaand herstel van de Waterschans en de daarin aanwezige forten doet de belangstelling voor de militaire historie van dit gebied sterk toenemen. Ook op deze website staan vele oude publicaties van belegeringen waar de Westbrabantse waterlinie een rol in speelde. Prof. dr. Han Leune belicht in deze lezing de historie en gebruik van het fort Henricus, dat de vesting Steenbergen beschermde en daarmee het noordelijk deel van de waterlinie.
    Een nauwgezet verslag door onze nieuwe verslaggever Ineke van Broekhoven

  • Expeditie Zuiderwaterlinie biedt opnieuw vijf wandelingen

    Op zaterdag 21 september kun je meewandelen in Wouw. Je komt onder andere langs het Kasteel van Wouw, ooit een groots kasteel dat vanwege haar strategische positie een belangrijke rol speelde tijdens de Tachtigjarige Oorlog. Maar er is meer, op verschillende data.