Muur Smitsvest heet weer Gadellière

Opnieuw is een stukje van de monumentale  vesting van Menno van Coehoorn hersteld. Sinds ‘mensenheugenis’ sleet dit bastion zijn dagen als walkant van het industrieterrein langs het Smitsvestje, en raakte steeds verder in verval. Bij de recente herinrichting van het gebied met woningen werd het mogelijk om ook deze muur in ere te herstellen. Het resultaat mag er zijn.

De naamsteen Gadellière werd onthuld door wethouder Arjan van der Weegen en twee leerlingen van de bouwplaats
De naamsteen Gadellière werd onthuld door wethouder Arjan van der Weegen en twee leerlingen van de bouwplaats

Aannemer Cauwenbergh heeft de restauratie als leerlingbouwplaats uitgevoerd. Dat bleek niet eens zo gemakkelijk; veel  van de betreffende leerlingen konden tussentijds overstappen naar een reguliere baan. Precies het doel van een leerlingbouwplaats, maar nadelig voor de voortgang van het restauratieproject. Toch is het herstelde monument volgens planning opgeleverd.
Op vrijdag 4 november 2016 bleek Menno van Coehoorn himself opgestaan om het resultaat te bewonderen van het bastion wat hij in levende lijve nimmer heeft gezien. (En destijds eigenlijk niet eens in zijn ontwerp opgenomen had…) Toch toonde hij zich trots op ‘de gadellier’ zoals deze vandaag de dag weer zichtbaar is gemaakt.
Bij de restauratie zijn alle cementvoegen in de muur stukje bij beetje uitgeslepen en opnieuw gevoegd. Waar nodig zijn nieuwe stenen in de plaats van de oude of ontbrekende gekomen. Deze nieuwe stenen zijn speciaal voor dit project gebakken in eenzelfde vorm en afmeting als de oorspronkelijke.  Ook zijn muurdelen met beschermde plantensoorten zorgvuldig teruggeplaatst.

De begroeiing op de muur is bepaald geen 'overgeslagen deel, maar zijn zorgvuldig bewaarde beschermde planten
De begroeiing op de muur is bepaald geen ‘overgeslagen deel, maar zijn zorgvuldig bewaarde beschermde planten

Als klap op de vuurpijl is de originele naamsteen van Gadellière ook in de muur geplaatst. Deze steen is behouden gebleven omdat deze bij de ontmanteling van de vesting was verwerkt in de gebouwen van de in de eerste helft van de vorige eeuw daar verschijnende gebouwen van de Potas (of liever: suikerfabriek van der Linden; zie Bergen op Stoom p 145). Deze steen is, samen met een zelfde  naamsteen van de tenaille Van Dun bij de sloop van deze gebouwen gered, en toen neergelegd op de binnenplaats van het Markiezenhof. Thans is de steen van Gadellière dus weer ‘thuis’.

Vergelijkbare berichten

  • 1814: Gedenkstenen teruggeplaatst

    De gedenkstenen voor de op 8 maart 1814 omgekomen Engelse officiers zijn op 1 maart teruggeplaatst, en worden op 8 maart 2016 onthuld in bijzijn van nazaten van een van de omgekomen officiers.

  • Een bleekneusje duikt op

    Na 80 jaar komt er nóg een herinnering van een toenmalig bleekneusje tevoorschijn

  • Hofzaallezing 2019-I : Fort Henricus bij Steenbergen

    Het verregaand herstel van de Waterschans en de daarin aanwezige forten doet de belangstelling voor de militaire historie van dit gebied sterk toenemen. Ook op deze website staan vele oude publicaties van belegeringen waar de Westbrabantse waterlinie een rol in speelde. Prof. dr. Han Leune belicht in deze lezing de historie en gebruik van het fort Henricus, dat de vesting Steenbergen beschermde en daarmee het noordelijk deel van de waterlinie.
    Een nauwgezet verslag door onze nieuwe verslaggever Ineke van Broekhoven

  • De handen uit de mouwen

    De Scherminckel vraagt vrijwilligers om een handje bij te steken bij het archeologisch onderzoek. Daarmee bedoelen ze u ook!

  • De Schutterskraag uit Zevenbergen

    Een sieraad wat inmiddels al vele tongen heeft losgemaakt en alom bewondering trekt is de zilveren schutterskraag van het Sint Jorisgilde in Zevenbergen. Ofschoon het ook werd besproken in hofzaallezing 2 van 2017 verdient dit pronkstuk een apart artikel.

  • Somme 1916: excursie naar een slagveld

    De dagexcursie naar de Somme op 30 september bleek een indrukwekkende reis, die de deelnemers veel informatie bood over een deel van de Eerste Wereldoorlog, dat zeker in het (toen) neutrale Nederland nauwelijks aandacht kreeg en krijgt. Toch was de strijd net zo bloedig als rondom Ieper, een jaar later. Voor- en tegenstanders zijn het ook na honderd jaar nog niet eens over de startegische waarde van deze slag, die honderdduizenden het leven kostte.