Opsporing verzocht

Het artikel uit 1886

In het boek Beschrijving van Bergen op Zoom van GCA Juten uit 1924 (zie de rubriek uitgaven) maakt de schrijver in het hoofdstuk over Wouw melding van het feit dat één van houten beelden, die behoorden tot de beroemde koorbanken uit de St Bernaardsabdij, verkocht zou zijn. In het Tijdschrift voor Noordbrabantsche geschiedenis uit 1886 wordt dit feit eveneens vermeld. Wellicht omdat er geen plaats was voor dit beeld is het volgens dit artikel omstreeks die tijd (ergens tussen 1827 en 1886) verkocht aan een beeldhouwer Antheunis in Bergen op Zoom. Deze heeft er kennelijk een profijtelijke handel uit gemaakt, want hij verkocht gipsen afgietsels voor maar liefst 100 gulden; werkelijk een kapitaal in die dagen: een timmerman verdiende toen nog geen 1,50 per dag.

Het verkochte beeld (klik erop voor een vergroting)

Juten schrijft in 1924 eenvoudigweg dat het beeld ‘verdwenen’ is. Wanneer, hoe, waarom, blijkt niet uit zijn publicatie. Dat geeft natuurlijk te denken. Immers, als afgietsels al een dergelijke waarde hebben, dan is het origineel eens temeer de (materiële) moeite waard om te behouden. De beeldhouwer heeft er biedingen van kunstkenners op gehad.
De kunstzinnige waarde staat sowieso buiten kijf; gaat u de andere beelden maar eens in de kerk van Wouw bekijken! Van dit (twintigste) beeld is thans helaas slechts een tekening beschikbaar. In die tijd was fotografie nog niet mogelijk of bereikbaar voor dit tijdschrift.
Vanwege deze ‘vermissing’ wordt thans uw medewerking gevraagd:
* Herkent u dit beeld?
* Betreft dat een houten of gipsen beeld?
* Weet u waar dat beeld zich thans bevindt?
* Kent u andere afbeeldingen dan deze; zo ja, waar?
Uw informatie aan de redactie zal vertrouwelijk worden behandeld 😉

Historie
De beelden uit de (vroegere) koorbanken hebben trouwens een hele geschiedenis achter de rug. In het boek Koorbanken in Nederland van fotograaf Martien Coppens uit 1943 staat deze beschreven. In Taxandria van 1924 vindt u nog veel meer details, maar jammer genoeg geen foto’s.
In deze beide publicaties ontbreekt uiteraard de ramp die de kerk en al hetgeen daarin was, op 27 oktober 1944 trof. De terugtrekkende Duitse troepen bliezen de middeleeuwse toren op, die in zijn val ook het kerkschip grotendeels vernielde. Op 29 oktober werd de ruïne bovendien in brand geschoten, waardoor hetgeen er nog restte, zeker verloren was. Gelukkig waren de losse elementen in de koorbanken, de meeste beelden, bijtijds in veiligheid gebracht. Die staan thans gerestaureerd en wel in het priesterkoor, maar jammer genoeg zonder de verloren gegane koorbanken.