Hofzaallezingen 2016, Cultuurhistorie rond Bergen op Zoom

Voor de zeventiende keer wordt er een reeks van vier lezingen georganiseerd over de cultuurhistorie rond Bergen op Zoom. De lezingen worden gehouden in de Hofzaal van Het Markiezenhof Historisch Centrum te Bergen op Zoom en worden georganiseerd door Het Markiezenhof, De Geschiedkundige Kring en Heemkundekring Halchterth.

Op zoek naar de Romeinen

20160116 mini-amfoortjes Thaliaplein
Mini-amfoortjes, opgegraven op het Thaliaplein

Marco Vermunt
Dinsdag 1 maart 2016
Opgravingen in en rond de binnenstad van Bergen op Zoom tonen aan dat de omgeving in de Romeinse tijd bewoond werd en dat er zelfs sprake was van een bovenregionale aardewerkproductie. Dat werpt nieuw licht op de haven: als er pottenbakkers actief waren, dan moet er ook een klein haventje zijn geweest van waaruit de producten verscheept konden worden. Is het mogelijk om daar sporen van terug te vinden? De opgravingen op het voormalige Nedalco-terrein probeerden daar antwoord op te geven. De resultaten van dit onderzoek zullen vergeleken worden met eerdere opgravingen rond de haven.

.

8 maart 1814: “Vergeten Oorlog..”

Een bescheiden monument herinnert aan de Lt. Colonel George Carleton , 33 jaar oud, “gesneuveld in de vesting Bergen op Zoom“.
Een bescheiden monument herinnert aan de Lt. Colonel George Carleton , 33 jaar oud, “gesneuveld in de vesting Bergen op Zoom“.

Pieter Geertsma
Dinsdag 8 maart 2016
Op 30 november 1813 landde de Prins van Oranje in Scheveningen. Nederland leek bevrijd. Maar Napoleon was nog niet verslagen. Bergen op Zoom bijvoorbeeld was nog in Franse handen. De Britse generaal Graham besloot op 7 maart 1814 door een “attaque de force” de vesting in te nemen. Wij volgen de krijgshandelingen die in de avond van 8 maart aanvingen, vooral die van “den moedigen luitenant-kolonel Carleton“, die bij de aanval omkwam. De verdedigende Fransen sloegen de Britten, die zware verliezen leden, terug. Om 9.00 uur in de ochtend van 9 maart werd een wapenstilstand van kracht.
Zie ook de artikelen van Ad van den Bulck en Ton Putter over deze verrassingsaanval in Waterschans 2014-1 resp 2015-3 en de kaart met aanvalsroutes op deze site.

.

De weervissers van Bergen op Zoom

Marc van der Steen

Vissers in de weer
Bij tijen zied’ ansjovissers, weer of gin weer, weer in de weer in de weer.

Dinsdag 15 maart 2016
Vanaf de 17e eeuw wordt vanuit Bergen op Zoom en Tholen gevist door middel van weren in de Oosterschelde. Eén familiebedrijf uit Bergen op Zoom heeft nog drie weren in gebruik. De weervisserij is echter meer dan het vangen van vis. Het is ook een oude traditie die hoort bij Bergen op Zoom en de Brabantse Wal. De ansjovis is onderdeel van het AAA-menu.
In de lezing De Weervissers van Bergen op Zoom gaat Marc van der Steen in op de ontstaansgeschiedenis van het gebied, de eeuwenoude vangstmethode van de weervisserij, de vissers, de vis en de bereiding van de vis. De vele unieke afbeeldingen komen uit familiealbums en zijn nooit eerder voor een breed publiek toegankelijk geweest. Na de lezing voelt u zich erfgenaam van het prachtige erfgoed dat weervisserij is.

.

Twee eeuwen schippers en scheepvaart in Bergen op Zoom

Gerrit Groeneweg

Scheepvaart langs de Waterschans (Kop van 't Hoofd)
Scheepvaart langs de Waterschans (Kop van ’t Hoofd)

Dinsdag 22 maart 2016
Van beurtvaart en ‘brede beurt onder zeil’ naar een ‘inland barge terminal’.
De haven van Bergen op Zoom is eeuwenlang de levensader van de stad geweest. Van groot belang was het vrachtvervoer door efficiënt georganiseerde beurtschippers met hun zeilende bedrijfsvaartuigen. In 1824 telt de Bergse ‘vloot’, behalve een reeks vissersschuitjes, een veertigtal vrachtschepen. De helft daarvan onderhoudt een vaste beurtvaartverbinding, de andere varen in ‘de brede beurt’, de wilde binnenvaart.
Veel bedrijvigheid is inmiddels verdwenen, in twee eeuwen tijd verandert er veel, maar het principe van de beurtvaart floreert weer. Over de weg, maar ook op het water, zoals de Markiezaats Container Service (MCT), waar grote containerschepen volgens een stipt tijdschema een vaste lijndienst onderhouden, zoals de Bergse beurtschippers dat in 1800 met hun zeilscheepjes deden.

Locatie
Bergen op Zoom, Markiezenhof Historisch Centrum, Steenbergsestraat 8

Data en tijdstip:
dinsdag 20.00-22.00 uur, zaal open 19.30 uur.

De deelnamekosten bedragen € 27,50 voor 4 lezingen (inclusief koffie/thee). In de voorverkoop zijn alleen kaarten voor de gehele reeks te verkrijgen. Deze zijn te koop aan de balie van het Markiezenhof vanaf 12 januari (dinsdag t/m zondag van 11.00 tot 17.00 uur) en de andere organisaties.
Vanaf dinsdag 23 februari is het in principe mogelijk om kaarten per lezing te kopen, deze kosten € 10,00 per stuk (maar: op = op). U kunt niet vooraf reserveren.
Voor vragen kunt u mailen naar lezingenreeks@bergenopzoom.nl of bellen naar Yolande Kortlever (0164-277077).

Vergelijkbare berichten

  • Bourgondische hofcultuur in BoZ

    Marion Boers maakte korte metten met de zogenaamde bourgondische maaltijden die enige tijd populair waren. Het voedsel werd daar op een jolige manier aangeboden op houten planken uitgestald op volle tafels, en bestek ontbrak sowieso. Eten met je handen en zo was dus ‘bourgondisch’. ‘Integendeel’, vertelde Boers, ‘maaltijden in die tijd waren aan vele regels gebonden’. Bart van Loo bracht het boek ‘Bourgondiers’ uit, dat een duidelijk beeld schetst van de expansie die de Bourgondische hertogen realiseerden en daarmee hun hofrituelen verder verspreidden.

  • Hofzaallezing 2024-2

    Hoe vergelijk je stormvloeden uit de tijd dat er geen objectieve meetmethoden bestonden? Historisch geograaf AMJ de Kraker legt uit hoe hij een systeem ontwikkelde.

  • Een serie lezingen over zilver

    Het jaar 2017 wordt wel heel bijzonder in Bergen op Zoom. Behalve een zilvertentoonstelling van de regio overstijgend belang met absoluut unieke topstukken, wordt ook een tweede serie hofzaallezingen georganiseerd rondom deze zilvertentoonstelling. De data en nadere info vindt u in dit artikel.

  • Lezing: buitenplaatsen van de familie Cuypers-van Mattemburgh

    Het West-Brabantse landschap kent vanouds vele fraaie landgoederen en buitenplaatsen. Diverse van deze historische parels waren in het verleden eigendom van leden van de familie Cuijpers. De basis werd in 1796 in Oudenbosch gelegd met het huwelijk tussen P.J. (Petrus) Cuypers en Maria van Mattemburgh. Beide families waren toen reeds generaties lang in West-Brabant geworteld en eigenaren van huizen, bossen en landerijen.

  • Waterschans 2017-III

    In de 3e Waterschans van 2017 een bezoek aan de vertrekken van de heer in Het Markiezenhof, opgravingen in Fort de Roovere en een biografie over de onbekende verzetsheld Piet van Lammeren.

  • Hofzaallezing 2019-3: Het ontstaan van de Brabantse Wal

    Brabantse Wal: als Nederland in het klein. In vorige lezing gebruikte de inleider nota bene dezelfde associatie. Toch bleek de lezing van toaal verschillende inhoud. Een college geologie over de woonomgeving.

2 reacties

  1. Ik heb gelezen, dat alle kaarten voor de Hofzaallezingen 2016 binnen de kortste keren waren uitverkocht.
    Ik zou het bijzonder fijn vinden als ik toch nog een kaart zou kunnen bemachtigen
    voor de lezing van Marco Vermunt op 1 maart a.s.
    Is er misschien een kaart teruggekomen??? U zou mij er een groot plezier mee doen.
    Hopend op een positief antwoord,

    Met vriendelijke groet,
    Gerry de Kort

    1. Gerry,
      Jammer dat je de verkoop van de kaarten gemist hebt; zelf zat ik bijna in het zelfde schuitje. Dat is wat lastig als je verwacht wordt de lezingen voor deze website te verslaan….
      Langs deze website lukt het je echter niet om nog aan (een) kaart(en) te komen; daarvoor moet je zijn bij de ontvangstbalie van het Markiezenhof. Wie weet, heb je geluk.
      Mocht het toch nog mislopen, hou dan in elk geval de website achteraf in gaten. We streven naar een zo spoedig mogelijk verslag van elke lezing. De daarbij te volgen werkwijze kun je wellicht putten uit eerdere verslagen van hofzaallezingen.
      Met vriendelijke groet,
      Ad van Loon

Laat een antwoord achter aan Gerry de Kort Reactie annuleren

Je e-mailadres wordt niet gepubliceerd. Vereiste velden zijn gemarkeerd met *