Monumentendag voor jeugdige volwassenen

Een dilemma, daarin verkeerde uw verslaggever na zondag 10 juni 2018. Enerzijds was het (een van de) absolute hoogtepunt(en) van de viering van het jubileumjaar van de Kring, anderzijds ging het om een evenement dat een beetje verborgen bestaan leidt en dat ook zo wil houden.

Al twintig jaar organiseert de stichting Jeugdmonumentendag een levende geschiedenisles voor de leerlingen van groep 6 van de basisschool, waarbij ze worden teruggeworpen in de middeleeuwen. Ze maken met de kleding die ze aan krijgen gewoon deel uit van de voorstelling, of zo u wilt, de geschiedenisles.  Een les die blijft hangen, want thuis vertellen ze er zodanig enthousiast over dat hun ouders en grootouders nieuwsgierig worden naar wat de kinderen met hun schoolklas hebben meegemaakt. Maar vergeefs, Jeugdmonumentendag draagt zijn naam niet voor niks. Het blijft dus bij de verhalen van de kinderen. En je moet er bij geweest zijn om te snappen waar ze het over hebben. Om het geheimzinnige sfeertje te behouden worden er bovendien geen foto’s gemaakt die naar buiten kunnen lekken. Zo moeten (groot-)ouders het doen met de verhalen van hun (klein-)kinderen.

Unieke gelegenheid
Het is dan ook heel bijzonder dat de Geschiedkundige Kring de  stichting Jeugdmonumentendag heeft kunnen verleiden tot deze absoluut eenmalige gebeurtenis. Ouderen mochten meekijken met wat de stichting in die twintig jaar heeft opgebouwd. Nou ja, een stukje dan. Want hoe zeer de bezoekers ook onder de indruk waren, de échte Jeugdmonumentendag zou de volgende dag maar liefst achttien (18!) verschillende locaties tellen. Samen vormen ze een nagenoeg compleet beeld van het middeleeuwse leven in de stad. Allemaal in het décor van onze prachtige historische stad Bergen op Zoom.
Deze zondag waren er minder locaties te bezoeken, maar meer dan genoeg om te ontdekken waar die kinderen het nu eigenlijk altijd over hadden. Er was keuze uit elementen als een middeleeuwse bakker, een lakenwever, de stadsschutterij, een potmaker, het pesthuis, een processie in de Gertrudiskerk, een rechtszitting van de Vierschaar in het stadhuis, een dans met de markies en markiezin, de Lievevrouwepoort die niet voor niks Gevangenpoort wordt genoemd, en natuurlijk de middeleeuwse markt op de binnenplaats van het Markiezenhof. De stadsreuzen liepen ook door het centrum. Belangstellenden konden drie locaties bezoeken, en moesten daarom toch een (soms moeilijke) keuze maken.

Bergs geheim
Het enthousiasme van de bezoekers straalde van de gezichten. Eindelijk zagen ze nu eens een stukje van de een van de best bewaarde geheimen van Bergen op Zoom. Dank zij de meer dan 250 vrijwilligers die dit evenement ieder jaar weer mogelijk maken. Vrijwilligers die voor een deel alweer stammen uit de eerste generaties schooljeugd die de jeugdmonumentendag bezochten, en bij wie sindsdien de geschiedenis van de stad onderhuids is gekropen.
Dát is misschien wel het échte Bergs geheim, want waar andere steden pogingen hebben gedaan dit concept te kopiëren, hebben ze dat stuk voor stuk op de klippen zien lopen. Hetgeen betreurenswaardig is voor de jeugd in zo’n stad. Met een traditie van twintig jaren hoeven we hier in Bergen op Zoom niet direct voor te vrezen.

Geen foto’s
Ofschoon de diverse regiokranten meenden een ferm aantal foto’s van het evenement te moeten publiceren doet deze redactie het toch anders. Juist het geheim van de Jeugdmonumentendag maakt tot wat het is: een spannende geschiedenisles voor de jeugd, waar ze thuis over kunnen vertellen. De Geschiedkundige Kring respecteert deze keuze van de stichting en plaatst daarom slechts een enkel plaatje ter ondersteuning van het verhaal. Opdat de traditie voortleve, voor onze jeugd en hún geschiedenis.
Wel zijn er nu behalve kinderen ook volwassenen die u over deze unieke jeugdmonumentendag kunne vertellen. Uw eigen fantasie moet de rest doen..