Dit komt niet meer terug

Het nieuwe jaar begint alweer met vuurwerk: Dick Westerhof attendeert U (via ons) op een prachtig schilderstuk dat helaas niet meer tot het erfgoed van Bergen op Zoom behoort. Gelukkig is het wel tijdens een uitstapje naar de zuiderburen alsnog te bewonderen. Dick schreef ons het volgende:

Gisteren bezochten mijn vrouw en ik het museum Mayer van den Bergh in Antwerpen. Hier hang een Triptiek “Calvarie met stichterspaar” van Quinten Metsys (1465-1530). De tekst hierbij is bijzonder:

De triptiek van Quinten Metsys die ooit de Maagdkerk sierde
De triptiek van Quinten Metsys die als altaarstuk ooit de Maagdkerk sierde

Een triptiek voor een dak
Antiquair Francois van Waegeninge kocht dit werk, als tussenpersoon, voor kunstverzamelaar Fritz Mayer van den Bergh van de pastoor van de H. Maagdkerk te Bergen op Zoom. 
De toestemming voor verkoop die de bisschop gaf, was ingegeven door financiële redenen : de nieuwe pastorie wachtte immers op een zinken dakbedekking.
einde citaat.
met vriendelijke groeten, Leni & Dick Westerhof

En dat voor een in onzer ogen gering bedrag van 2000 oude Belgische francs….. Een foto is maar een zwakke afschaduwing van het origineel. Voor bekijken van het origineel volstaat een tripje naar Antwerpen. Lijkt ons geen straf. (na restauratie is het vanaf najaar 2023 te zien in het MAS, als een der topstukken van een daar gehouden tentoonstelling; daarna gaat het terug naar het museum Mayer)
Als redactie zijn we trouwens erg blij met zulke tips; dus maak van uw hart geen moordkuil, kom op met uw vondsten en ontdekkingen!
Kort na ontvangst van bovenstaande tip attendeerde Jan Peeters attendeerde ons er op dat in de Waterschans van 1991 door Fons Gieles een artikel aan dit altaarstuk is gewijd. Hierin is meer te lezen over het kunstwerk, en de verkoop. Niet duidelijk is wie de afgebeelde schenkers waren, hoewel tussen de regels door een vermoeden valt te lezen. Ook blijft onzeker hoe dit kunstwerk in de H. Maagdkerk terecht is gekomen. (GCA Juten stelt in zijn ‘Beschrijving van Bergen op Zoom en omstreken‘:  “Het groote altaar is in 1861 gebouwd door den schrijnwerker C. J. Rogier te Bergen op Zoom en den beeldhouwer Peeters uit Turnhout, volgens de teekening van den architect Cels uit Brussel, en daarin is opgenomen het tafereel der Verrijzenis, afkomstig uit de oude schuurkerk” (pag 51).
Het artikel van Gieles is eigenlijk het eerste van twee; de jongere historie van deze triptiek vanaf 1877 zou (na verder onderzoek) in een tweede deel gepubliceerd worden. Als gevolg van ziekte en overlijden van Fons Gieles is dit voorgenomen deel 2 echter niet meer tot stand gekomen.
Voor de compleetheid dient hierbij vermeld te worden dat dank zij bemoeienis van ………………. tegenwoordig een copie van dit werk in de Gertrudiskerk is te vinden.

Vergelijkbare berichten

  • De handen uit de mouwen

    De Scherminckel vraagt vrijwilligers om een handje bij te steken bij het archeologisch onderzoek. Daarmee bedoelen ze u ook!

  • De franse batterij hersteld

    De Lionsclub BoZ stak in het kader van NL Doet weer de handen uit de mouwen bij fort de Roovere

  • De oudste kaarten van West Brabant

    Jan Symonsz. Indervelde maakte in 1565 een kaart van het noordwestelijke deel van West Brabant. Deze kaart raakte verloren of vergeten, en werd door kort voor de Tweede Wereldoorlog door Frans Akkermans uit Oud Gastel teruggevonden. Sindsdien heet deze kaart de ‘Gastelse kaart’. In 1590 maakte dezelfde Indervelde een tweede kaart van hetzelfde gebied, die opmerkelijk verschilt van de eerste. Er zit bovendien een bijzonder verhaal aan vast. Beide kaarten kunt u trouwens downloaden.

  • Nogmaals: een oude luchtfoto

    Het artikeltje met bovenstaande titel van enkele maanden terug heeft twee interessante reacties opgeleverd. Jeroen Dietvorst wijst als eigenaar van het pand Jeruzalem op een verbouwing, en Paul Sturm meent met op de foto zichtbare veranderingen het moment van opname ook vrij nauwkeurig te bepalen. Beide antwoorden stroken echter niet met elkaar. Leerzaam en interessant.

  • Hofzaallezing #1 2023

    Dinsdag 25 april vond de eerste Hofzaallezing van 2023 plaats. Het verslag van de lezing door Joep Hoeks over de menselijke vaardigheid vuur te maken kunt u hier teruglezen

  • Jaarexcursie 2024: Xanten

    Voor geschiedenisadepten is de jaarexcursie zeer interessant: in Xanten zijn de resten van de complete Romeinse stad opgegraven.