Peperstraten

Geschiedkundig onderzoek hoeft helemaal niet zo groot(s) te zijn. Soms stuit je op kleine ontdekkingen, die toch leuk zijn om aandacht aan te besteden.
Zo stond enige tijd terug een bericht in BNdeStem dat ene Marja van Trier het ‘geheim van de Peperstraat’ had ontrafeld. Stadsgidsen in steden met een Peperstraat in het stratenplan hadden de meest uiteenlopende verklaringen voor de herkomst van die naam. Marja dacht daar echter het hare van, en ging zelf op onderzoek uit.
Ze ontdekte maar liefst 108 steden die een Peperstraat kennen. Ook dat zo’n Peperstraat vaak radiaal vanuit het centrum loopt. Toen ze de Peperstraat in Kerkwijk in de Bommelerwaard bekeek, bleek dat deze tot aan een in tufsteen opgetrokken kerkje liep. En toen sloeg de fantasie op hol. Verder speuren in steden en dorpen met een Peperstraat bevestigde haar vermoeden.
Die tufstenen blokken waarvan dat kerkje is opgebouwd blijken in het Italiaans nog steeds Peperino te heten. Ze worden gewonnen in een steengroeve bij Viterbo in Italie. In het Engels heten deze stenen Pepperstone, en Duitsers hebben het over Pfefferstein. Dezelfde verbastering die tot de verwarring leidt die heemkundekringen en stadsgidsen verder vertellen.

Dat hoeft nu niet meer; middeleeuwse Peperstraten zijn blijkens het onderzoek van Van Trier vaak de route waarlangs de tufsteen naar het centrale bouwwerk (meestal een kerkgebouw) werd vervoerd en wellicht werd opgeslagen. Jongere Peperstraten hebben meestal een andere verklaring, zoals vernoeming naar een persoon of toch een omgeving. Van Trier twijfelt zelfs aan de herkomst van de naam peperkoek. Lees eens het artikel op Historiek.net Daar is ook van alles over te vinden. Het dialectloket van de Gentse Universiteit wijdt hier zelf een heel onderzoek aan.
Naar aanleiding van het bovenvermelde krantenartikel werden er nog meer peperstraatjes aangemeld. Marja van Trier heeft haar hele onderzoek neergelegd in een boek ‘Het geheim van de Peperstraten”. Het is verkrijgbaar via de auteur.

Vergelijkbare berichten

  • Onze GERTRUDISKERK op National Geographic

    National Geographic opent een recent artikel over middeleeuwse huizen met een afbeelding van de Gertrudiskerk op de Grote Markt van Bergen op Zoom. Voor de toren zijn enkele karakteristieke panden uit onze historische binnenstad te zien – een herkenbaar beeld voor iedereen die onze stad kent. Dat juist dit stadsgezicht is gekozen als illustratie bij…

  • Eerste Bergse Erfgoedprijs toegekend

    Bij de opening van het monumentenweekend 2016 (Kunsten in de Monumenten) werd voor het eerst de Bergse erfgoedprijs uitgereikt. Vier genomineerde projecten werden aan het publiek voorgesteld.

  • Een zaal vol vrienden

    Vrienden van Anton en andere belangstellenden kregen in een boeiend programma twee presentaties voorgeschoteld. Centraal stond het verzet van Anton van Duinkerken tegen het opkomend nationaal socialisme. Zijn Ballade van den katholiek (1935) en zijn ondubbelzinnige mening over Hitler (1940) waren aanleiding voor internering in het gijzelaarskamp St Michielsgestel van 4 mei tot 29 december 1942. Een tweede lezing sloot hier op aan en maakte duidelijk dat ook wij voor keuzen worden gesteld.

  • Agge mar goed doet

    De carnavalsbals op 31 januari 1953 werden ruw onderbroken door de eerste berichten over dreigende dijkdoorbraken. Hoe de stad vervolgens op z’n kop stond werd in de vastenavendkrant van 1964 in de herinnering gebracht. De stichting vastenavend bracht twee proclamaties uit in een speciale editie van de vastenavendkrant.

  • Een zilveren topstuk voor het Markiezenhof

    Opnieuw is de stichting Bergen op Zilver er in geslaagd een zilveren pronkstuk van een Bergse zilversmid te (laten) verwerven. De stichting Mastboom-Brosens bood deze in bruikleen aan het Markiezenhof aan.