Peperstraten

Geschiedkundig onderzoek hoeft helemaal niet zo groot(s) te zijn. Soms stuit je op kleine ontdekkingen, die toch leuk zijn om aandacht aan te besteden.
Zo stond enige tijd terug een bericht in BNdeStem dat ene Marja van Trier het ‘geheim van de Peperstraat’ had ontrafeld. Stadsgidsen in steden met een Peperstraat in het stratenplan hadden de meest uiteenlopende verklaringen voor de herkomst van die naam. Marja dacht daar echter het hare van, en ging zelf op onderzoek uit.
Ze ontdekte maar liefst 108 steden die een Peperstraat kennen. Ook dat zo’n Peperstraat vaak radiaal vanuit het centrum loopt. Toen ze de Peperstraat in Kerkwijk in de Bommelerwaard bekeek, bleek dat deze tot aan een in tufsteen opgetrokken kerkje liep. En toen sloeg de fantasie op hol. Verder speuren in steden en dorpen met een Peperstraat bevestigde haar vermoeden.
Die tufstenen blokken waarvan dat kerkje is opgebouwd blijken in het Italiaans nog steeds Peperino te heten. Ze worden gewonnen in een steengroeve bij Viterbo in Italie. In het Engels heten deze stenen Pepperstone, en Duitsers hebben het over Pfefferstein. Dezelfde verbastering die tot de verwarring leidt die heemkundekringen en stadsgidsen verder vertellen.

Dat hoeft nu niet meer; middeleeuwse Peperstraten zijn blijkens het onderzoek van Van Trier vaak de route waarlangs de tufsteen naar het centrale bouwwerk (meestal een kerkgebouw) werd vervoerd en wellicht werd opgeslagen. Jongere Peperstraten hebben meestal een andere verklaring, zoals vernoeming naar een persoon of toch een omgeving. Van Trier twijfelt zelfs aan de herkomst van de naam peperkoek. Lees eens het artikel op Historiek.net Daar is ook van alles over te vinden. Het dialectloket van de Gentse Universiteit wijdt hier zelf een heel onderzoek aan.
Naar aanleiding van het bovenvermelde krantenartikel werden er nog meer peperstraatjes aangemeld. Marja van Trier heeft haar hele onderzoek neergelegd in een boek ‘Het geheim van de Peperstraten”. Het is verkrijgbaar via de auteur.

Vergelijkbare berichten

  • Stem op deze vrijwilligers

    Een oproep om te stemmen op de Erfgoedgroep van de Zuidwesthoek die meegewerkt hebben aan de uitgave van 80 jaar bevrijding Brabantse Wal.

  • Hofzaallezing 2016-II: Een vergeten oorlog

    Aan het eind van de Napoleontische oorlog is Nederland nagenoeg bevrijd, maar Bergen op Zoom wordt met enkele andere vestingen nog steeds bezet gehouden. Zelfs duurt dit tot na de troonsafstand van Napoleon. De door Ad van den Bulck beschreven verrassingsaanval wordt met deze lezing in het perspectief van deze Europese oorlog geplaatst. Behalve een korte samenvatting is ook een uitgebreid verslag beschikbaar, plus downloads van vroegere publicaties.

  • De Slag om Woensdrecht

    Omdat een aantal mensen in het verleden de moeite namen om de belevenissen van inwoners van Woensdrecht en Hoogerheide op te tekenen, kunnen we vandaag de dag kennis nemen van d strijd bij de Kreekrakdam vanuit de positie van de bewoners van dat gebied. Dat het gaat om ingrijpender gebeurtenissen dan (de meeste) Bergenaren meemaakten kunt u in het volgende nalezen.

  • Fotoreportage Oesterlab

    In Waterschans 2023 | 2 aandacht voor het vm. Oesterlab aan de Wittoucksingel door onze redacteur Henk Boot. Aanvullend op het artikel een fotorapportage van het exterieur en interieur.

  • Wijziging bestemming stadsexcursie

    Helaas kregen wij op 20 oktober een telefoontje dat het geplande bezoek door privé omstandigheden niet door kan gaan. Er is een alternatief programma voorzien. Plus een ’troostprijs’.

  • Open Joodse Huizen / Huizen van Verzet

    5 mei: Bevrijdingsdag! Voor hen die overleefden, en zij die werkten in het geheim, was de Duitse terugtocht eens te meer bevrijdend.
    Sommige stadgenoten niet meer terug uit de Duitse kampen. Op vijf plaatsen in Bergen op Zoom worden verhalen verteld over een aantal van deze mensen.
    Huiveringwekkend, maar uiterst leerzaam voor huidige generaties