Peperstraten

Geschiedkundig onderzoek hoeft helemaal niet zo groot(s) te zijn. Soms stuit je op kleine ontdekkingen, die toch leuk zijn om aandacht aan te besteden.
Zo stond enige tijd terug een bericht in BNdeStem dat ene Marja van Trier het ‘geheim van de Peperstraat’ had ontrafeld. Stadsgidsen in steden met een Peperstraat in het stratenplan hadden de meest uiteenlopende verklaringen voor de herkomst van die naam. Marja dacht daar echter het hare van, en ging zelf op onderzoek uit.
Ze ontdekte maar liefst 108 steden die een Peperstraat kennen. Ook dat zo’n Peperstraat vaak radiaal vanuit het centrum loopt. Toen ze de Peperstraat in Kerkwijk in de Bommelerwaard bekeek, bleek dat deze tot aan een in tufsteen opgetrokken kerkje liep. En toen sloeg de fantasie op hol. Verder speuren in steden en dorpen met een Peperstraat bevestigde haar vermoeden.
Die tufstenen blokken waarvan dat kerkje is opgebouwd blijken in het Italiaans nog steeds Peperino te heten. Ze worden gewonnen in een steengroeve bij Viterbo in Italie. In het Engels heten deze stenen Pepperstone, en Duitsers hebben het over Pfefferstein. Dezelfde verbastering die tot de verwarring leidt die heemkundekringen en stadsgidsen verder vertellen.

Dat hoeft nu niet meer; middeleeuwse Peperstraten zijn blijkens het onderzoek van Van Trier vaak de route waarlangs de tufsteen naar het centrale bouwwerk (meestal een kerkgebouw) werd vervoerd en wellicht werd opgeslagen. Jongere Peperstraten hebben meestal een andere verklaring, zoals vernoeming naar een persoon of toch een omgeving. Van Trier twijfelt zelfs aan de herkomst van de naam peperkoek. Lees eens het artikel op Historiek.net Daar is ook van alles over te vinden. Het dialectloket van de Gentse Universiteit wijdt hier zelf een heel onderzoek aan.
Naar aanleiding van het bovenvermelde krantenartikel werden er nog meer peperstraatjes aangemeld. Marja van Trier heeft haar hele onderzoek neergelegd in een boek ‘Het geheim van de Peperstraten”. Het is verkrijgbaar via de auteur.

Vergelijkbare berichten

  • Bekijk de Bergse vesting

    De vesting is behalve enkele onderdelen als Ravelijn Op den Zoom dan wel niet meer zichtbaar, het meeste ervan bestaat nog wel degelijk. Verdwenen onder het zand nadat de top van de versterkingen was gesloopt. Bouwwerkzaamheden bieden de kans om stukjes opnieuw bloot te leggen. Zoals nu tegenover het station. Haast u, het gaat weer, en nu definitief, verdwijnen.

  • Welkom in de Paardenhoek

    De mini excursie naar ‘de blokstallen’ is enerzijds een duidelijke verwijzing naar het militaire verleden van dit gebied, en anderzijds een blik op de wijze waarop wordt thans omgegaan met dit erfgoed. Herbestemming heeft de blokstallen (en andere delen van kazernegebouwen) een nieuwe toekomst gegeven.

  • Somme 1916: excursie naar een slagveld

    De dagexcursie naar de Somme op 30 september bleek een indrukwekkende reis, die de deelnemers veel informatie bood over een deel van de Eerste Wereldoorlog, dat zeker in het (toen) neutrale Nederland nauwelijks aandacht kreeg en krijgt. Toch was de strijd net zo bloedig als rondom Ieper, een jaar later. Voor- en tegenstanders zijn het ook na honderd jaar nog niet eens over de startegische waarde van deze slag, die honderdduizenden het leven kostte.

  • Nieuw boek over de waterlinie

    Een onderzoek naar de opbouw en werking van de waterlinie biedt veel nieuwe informatie in een overzichtelijk en prachtig vormgegeven boek.