Peperstraten

Geschiedkundig onderzoek hoeft helemaal niet zo groot(s) te zijn. Soms stuit je op kleine ontdekkingen, die toch leuk zijn om aandacht aan te besteden.
Zo stond enige tijd terug een bericht in BNdeStem dat ene Marja van Trier het ‘geheim van de Peperstraat’ had ontrafeld. Stadsgidsen in steden met een Peperstraat in het stratenplan hadden de meest uiteenlopende verklaringen voor de herkomst van die naam. Marja dacht daar echter het hare van, en ging zelf op onderzoek uit.
Ze ontdekte maar liefst 108 steden die een Peperstraat kennen. Ook dat zo’n Peperstraat vaak radiaal vanuit het centrum loopt. Toen ze de Peperstraat in Kerkwijk in de Bommelerwaard bekeek, bleek dat deze tot aan een in tufsteen opgetrokken kerkje liep. En toen sloeg de fantasie op hol. Verder speuren in steden en dorpen met een Peperstraat bevestigde haar vermoeden.
Die tufstenen blokken waarvan dat kerkje is opgebouwd blijken in het Italiaans nog steeds Peperino te heten. Ze worden gewonnen in een steengroeve bij Viterbo in Italie. In het Engels heten deze stenen Pepperstone, en Duitsers hebben het over Pfefferstein. Dezelfde verbastering die tot de verwarring leidt die heemkundekringen en stadsgidsen verder vertellen.

Dat hoeft nu niet meer; middeleeuwse Peperstraten zijn blijkens het onderzoek van Van Trier vaak de route waarlangs de tufsteen naar het centrale bouwwerk (meestal een kerkgebouw) werd vervoerd en wellicht werd opgeslagen. Jongere Peperstraten hebben meestal een andere verklaring, zoals vernoeming naar een persoon of toch een omgeving. Van Trier twijfelt zelfs aan de herkomst van de naam peperkoek. Lees eens het artikel op Historiek.net Daar is ook van alles over te vinden. Het dialectloket van de Gentse Universiteit wijdt hier zelf een heel onderzoek aan.
Naar aanleiding van het bovenvermelde krantenartikel werden er nog meer peperstraatjes aangemeld. Marja van Trier heeft haar hele onderzoek neergelegd in een boek ‘Het geheim van de Peperstraten”. Het is verkrijgbaar via de auteur.

Vergelijkbare berichten

  • Pop en Kunsten in de monumenten

    Op 14 en 15 september is het weer feest in de stad. Kunsten in de monumenten en Popmonument biedt dermate veel dat je wel tien weekends nodig hebt om alles te bezoeken. Helemaal nu er nog een derde belevingslaag aan is toegevoegd. Er is zelfs sprake van virtuele monumenten. Lees meer in dit artikel

  • Index Waterschans en andere tijdschriften

    Tijdschrift De Waterschans kan ook via een index op de website worden doorzocht. Deze index kan ook worden gedownload, en is aanvullend op de bestaande zoekmogelijkheden.

  • Pompejus definitief ‘gelanceerd’

    Op 11 november 2016 werden in een bijeenkomst van alle betrokken partijen de officiële handtekeningen gezet om de bouw van de toren Pompejus te beginnen. De samenwerking werd openbaar gemaakt door de onthulling van het projectbord dat vanaf de A4 goed is te zien, en langs de Schansbaan staat.

  • De oudste kaarten van West Brabant

    Jan Symonsz. Indervelde maakte in 1565 een kaart van het noordwestelijke deel van West Brabant. Deze kaart raakte verloren of vergeten, en werd door kort voor de Tweede Wereldoorlog door Frans Akkermans uit Oud Gastel teruggevonden. Sindsdien heet deze kaart de ‘Gastelse kaart’. In 1590 maakte dezelfde Indervelde een tweede kaart van hetzelfde gebied, die opmerkelijk verschilt van de eerste. Er zit bovendien een bijzonder verhaal aan vast. Beide kaarten kunt u trouwens downloaden.