Peperstraten

Geschiedkundig onderzoek hoeft helemaal niet zo groot(s) te zijn. Soms stuit je op kleine ontdekkingen, die toch leuk zijn om aandacht aan te besteden.
Zo stond enige tijd terug een bericht in BNdeStem dat ene Marja van Trier het ‘geheim van de Peperstraat’ had ontrafeld. Stadsgidsen in steden met een Peperstraat in het stratenplan hadden de meest uiteenlopende verklaringen voor de herkomst van die naam. Marja dacht daar echter het hare van, en ging zelf op onderzoek uit.
Ze ontdekte maar liefst 108 steden die een Peperstraat kennen. Ook dat zo’n Peperstraat vaak radiaal vanuit het centrum loopt. Toen ze de Peperstraat in Kerkwijk in de Bommelerwaard bekeek, bleek dat deze tot aan een in tufsteen opgetrokken kerkje liep. En toen sloeg de fantasie op hol. Verder speuren in steden en dorpen met een Peperstraat bevestigde haar vermoeden.
Die tufstenen blokken waarvan dat kerkje is opgebouwd blijken in het Italiaans nog steeds Peperino te heten. Ze worden gewonnen in een steengroeve bij Viterbo in Italie. In het Engels heten deze stenen Pepperstone, en Duitsers hebben het over Pfefferstein. Dezelfde verbastering die tot de verwarring leidt die heemkundekringen en stadsgidsen verder vertellen.

Dat hoeft nu niet meer; middeleeuwse Peperstraten zijn blijkens het onderzoek van Van Trier vaak de route waarlangs de tufsteen naar het centrale bouwwerk (meestal een kerkgebouw) werd vervoerd en wellicht werd opgeslagen. Jongere Peperstraten hebben meestal een andere verklaring, zoals vernoeming naar een persoon of toch een omgeving. Van Trier twijfelt zelfs aan de herkomst van de naam peperkoek. Lees eens het artikel op Historiek.net Daar is ook van alles over te vinden. Het dialectloket van de Gentse Universiteit wijdt hier zelf een heel onderzoek aan.
Naar aanleiding van het bovenvermelde krantenartikel werden er nog meer peperstraatjes aangemeld. Marja van Trier heeft haar hele onderzoek neergelegd in een boek ‘Het geheim van de Peperstraten”. Het is verkrijgbaar via de auteur.

Vergelijkbare berichten

  • Het gedenkboek

    Een jaar na het overlijden van Willem van Ham verscheen op zijn sterfdag het gedenkboek. Een kloek naslagwerk met bijdragen van vele auteurs. De inleiding en inhoudsopgave is hier integraal in te zien.

  • Digitalisering Waterschans

    Zoals wellicht bekend komt de Waterschans met enige vertraging digitaal beschikbaar op de website van het West-Brabants Archief. Jaargangen 2018 en 2019 van de Waterschans zijn recent toegevoegd en digitaal te raadplegen op de website van het Het West-Brabants Archief.

  • Jaarexcursie 2024: Xanten

    Voor geschiedenisadepten is de jaarexcursie zeer interessant: in Xanten zijn de resten van de complete Romeinse stad opgegraven.

  • Open Joodse Huizen / Huizen van Verzet

    Zondag 8 mei 2022 vindt weer het programma Open Joodse Huizen plaats. Na twee jaar stilstand vanwege coronabeperkingen kan de bezoeker thans weer kennis nemen van hetgeen Joodse stadgenoten tijdens WO II meemaakten en moesten ondergaan. Ook verzetsactiviteiten gerelateerd aan Joodse mensen komen aan bod.

  • Agge mar goed doet

    De carnavalsbals op 31 januari 1953 werden ruw onderbroken door de eerste berichten over dreigende dijkdoorbraken. Hoe de stad vervolgens op z’n kop stond werd in de vastenavendkrant van 1964 in de herinnering gebracht. De stichting vastenavend bracht twee proclamaties uit in een speciale editie van de vastenavendkrant.