Peperstraten

Geschiedkundig onderzoek hoeft helemaal niet zo groot(s) te zijn. Soms stuit je op kleine ontdekkingen, die toch leuk zijn om aandacht aan te besteden.
Zo stond enige tijd terug een bericht in BNdeStem dat ene Marja van Trier het ‘geheim van de Peperstraat’ had ontrafeld. Stadsgidsen in steden met een Peperstraat in het stratenplan hadden de meest uiteenlopende verklaringen voor de herkomst van die naam. Marja dacht daar echter het hare van, en ging zelf op onderzoek uit.
Ze ontdekte maar liefst 108 steden die een Peperstraat kennen. Ook dat zo’n Peperstraat vaak radiaal vanuit het centrum loopt. Toen ze de Peperstraat in Kerkwijk in de Bommelerwaard bekeek, bleek dat deze tot aan een in tufsteen opgetrokken kerkje liep. En toen sloeg de fantasie op hol. Verder speuren in steden en dorpen met een Peperstraat bevestigde haar vermoeden.
Die tufstenen blokken waarvan dat kerkje is opgebouwd blijken in het Italiaans nog steeds Peperino te heten. Ze worden gewonnen in een steengroeve bij Viterbo in Italie. In het Engels heten deze stenen Pepperstone, en Duitsers hebben het over Pfefferstein. Dezelfde verbastering die tot de verwarring leidt die heemkundekringen en stadsgidsen verder vertellen.

Dat hoeft nu niet meer; middeleeuwse Peperstraten zijn blijkens het onderzoek van Van Trier vaak de route waarlangs de tufsteen naar het centrale bouwwerk (meestal een kerkgebouw) werd vervoerd en wellicht werd opgeslagen. Jongere Peperstraten hebben meestal een andere verklaring, zoals vernoeming naar een persoon of toch een omgeving. Van Trier twijfelt zelfs aan de herkomst van de naam peperkoek. Lees eens het artikel op Historiek.net Daar is ook van alles over te vinden. Het dialectloket van de Gentse Universiteit wijdt hier zelf een heel onderzoek aan.
Naar aanleiding van het bovenvermelde krantenartikel werden er nog meer peperstraatjes aangemeld. Marja van Trier heeft haar hele onderzoek neergelegd in een boek ‘Het geheim van de Peperstraten”. Het is verkrijgbaar via de auteur.

Vergelijkbare berichten

  • Helaas, geen Verhalensprokkelaar

    Een van de verrassingen tijdens de aftrap van het jubileumjaar van de Kring was de aankondiging van het platform: Verhalensprokkelaar.

  • Lancering website Jeugdcanon.nl

    Op woensdag 22 januari 2025 is de website Jeugdcanon.nl gelanceerd. Dit project van de werkgroep Jeugd is een unieke geschiedeniswebsite gericht op kinderen in de leeftijd van ca. 8 tot 12 jaar.

  • Welkom in de Paardenhoek

    De mini excursie naar ‘de blokstallen’ is enerzijds een duidelijke verwijzing naar het militaire verleden van dit gebied, en anderzijds een blik op de wijze waarop wordt thans omgegaan met dit erfgoed. Herbestemming heeft de blokstallen (en andere delen van kazernegebouwen) een nieuwe toekomst gegeven.

  • Een vrolijk uiteinde

    Niet het jaar komt al ten einde, maar wel het betaalabonnement om de archieven en beeldbank van het Markiezenhof te raadplegen.

  • Wonderwezens – bijzondere Bergse beesten in het Markiezenhof, verbonden met verhalen van nu

    Het Markiezenhof biedt dit jaar opnieuw een rijke schakering aan tentoonstellingen waarin de samenhang tussen erfgoed en actualiteit centraal staat. Voor leden van de Geschiedkundige Kring zijn vooral de Schatkamers en het Domein van de Zeeridder van belang, omdat daar de verbinding tussen verleden en heden expliciet wordt gelegd. Wonderwezens – Bijzondere Bergse Beesten Vanaf…

  • Geschiedenis ligt op straat

    Een gewone ontmoeting op straat brengt je soms een nieuwe kijk op alledaagse zaken. Uw verslaggever leerde iets over gebarentaal.