Peperstraten

Geschiedkundig onderzoek hoeft helemaal niet zo groot(s) te zijn. Soms stuit je op kleine ontdekkingen, die toch leuk zijn om aandacht aan te besteden.
Zo stond enige tijd terug een bericht in BNdeStem dat ene Marja van Trier het ‘geheim van de Peperstraat’ had ontrafeld. Stadsgidsen in steden met een Peperstraat in het stratenplan hadden de meest uiteenlopende verklaringen voor de herkomst van die naam. Marja dacht daar echter het hare van, en ging zelf op onderzoek uit.
Ze ontdekte maar liefst 108 steden die een Peperstraat kennen. Ook dat zo’n Peperstraat vaak radiaal vanuit het centrum loopt. Toen ze de Peperstraat in Kerkwijk in de Bommelerwaard bekeek, bleek dat deze tot aan een in tufsteen opgetrokken kerkje liep. En toen sloeg de fantasie op hol. Verder speuren in steden en dorpen met een Peperstraat bevestigde haar vermoeden.
Die tufstenen blokken waarvan dat kerkje is opgebouwd blijken in het Italiaans nog steeds Peperino te heten. Ze worden gewonnen in een steengroeve bij Viterbo in Italie. In het Engels heten deze stenen Pepperstone, en Duitsers hebben het over Pfefferstein. Dezelfde verbastering die tot de verwarring leidt die heemkundekringen en stadsgidsen verder vertellen.

Dat hoeft nu niet meer; middeleeuwse Peperstraten zijn blijkens het onderzoek van Van Trier vaak de route waarlangs de tufsteen naar het centrale bouwwerk (meestal een kerkgebouw) werd vervoerd en wellicht werd opgeslagen. Jongere Peperstraten hebben meestal een andere verklaring, zoals vernoeming naar een persoon of toch een omgeving. Van Trier twijfelt zelfs aan de herkomst van de naam peperkoek. Lees eens het artikel op Historiek.net Daar is ook van alles over te vinden. Het dialectloket van de Gentse Universiteit wijdt hier zelf een heel onderzoek aan.
Naar aanleiding van het bovenvermelde krantenartikel werden er nog meer peperstraatjes aangemeld. Marja van Trier heeft haar hele onderzoek neergelegd in een boek ‘Het geheim van de Peperstraten”. Het is verkrijgbaar via de auteur.

Vergelijkbare berichten

  • Kunst of kitsch?

    Als het om een origineel Bergs stukje werk gaat, maakt het niet uit wat de specialisten er van vinden. Een Bergenaar met het hart op de juiste (lees: ansjovinistische) plaats vindt het sowieso onbetaalbaar.

  • Een iconische film

    Vier volle zalen moest men op cinema Kiek in de Pot vrijmaken, om alle belangstellenden voor de nieuwste film over de weervisserij op te vangen. En nog stonden er mensen aan de kassa om kaartjes aan te schaffen.

  • reisverslag excursie naar Xanten

    Van Marijke Somers ontvingen we een verslagje van de excursie naar Xanten op 21 september. Waarvoor onze dank.

  • De 17e Geschiedenisquiz: bijna een examen

    De geschiedenisquiz was met 16+1 teams niet vol bezet. De vier vragenrondes vergden heel wat denkwerk van de deelnemers. En wat je vooraf niet wist, leerde je die avond toch gemakkelijk bij.

  • SIEB wordt WIE

    De Geschiedkundige Kring is een nieuwe werkgroep rijker. De Stichting Industrieel Erfgoed Bergen op Stoom gaat verder als werkgroep onder de vleugels van de Geschiedkundige Kring.