Peperstraten

Geschiedkundig onderzoek hoeft helemaal niet zo groot(s) te zijn. Soms stuit je op kleine ontdekkingen, die toch leuk zijn om aandacht aan te besteden.
Zo stond enige tijd terug een bericht in BNdeStem dat ene Marja van Trier het ‘geheim van de Peperstraat’ had ontrafeld. Stadsgidsen in steden met een Peperstraat in het stratenplan hadden de meest uiteenlopende verklaringen voor de herkomst van die naam. Marja dacht daar echter het hare van, en ging zelf op onderzoek uit.
Ze ontdekte maar liefst 108 steden die een Peperstraat kennen. Ook dat zo’n Peperstraat vaak radiaal vanuit het centrum loopt. Toen ze de Peperstraat in Kerkwijk in de Bommelerwaard bekeek, bleek dat deze tot aan een in tufsteen opgetrokken kerkje liep. En toen sloeg de fantasie op hol. Verder speuren in steden en dorpen met een Peperstraat bevestigde haar vermoeden.
Die tufstenen blokken waarvan dat kerkje is opgebouwd blijken in het Italiaans nog steeds Peperino te heten. Ze worden gewonnen in een steengroeve bij Viterbo in Italie. In het Engels heten deze stenen Pepperstone, en Duitsers hebben het over Pfefferstein. Dezelfde verbastering die tot de verwarring leidt die heemkundekringen en stadsgidsen verder vertellen.

Dat hoeft nu niet meer; middeleeuwse Peperstraten zijn blijkens het onderzoek van Van Trier vaak de route waarlangs de tufsteen naar het centrale bouwwerk (meestal een kerkgebouw) werd vervoerd en wellicht werd opgeslagen. Jongere Peperstraten hebben meestal een andere verklaring, zoals vernoeming naar een persoon of toch een omgeving. Van Trier twijfelt zelfs aan de herkomst van de naam peperkoek. Lees eens het artikel op Historiek.net Daar is ook van alles over te vinden. Het dialectloket van de Gentse Universiteit wijdt hier zelf een heel onderzoek aan.
Naar aanleiding van het bovenvermelde krantenartikel werden er nog meer peperstraatjes aangemeld. Marja van Trier heeft haar hele onderzoek neergelegd in een boek ‘Het geheim van de Peperstraten”. Het is verkrijgbaar via de auteur.

Vergelijkbare berichten

  • Levenslicht

    Op 27 januari 2020 is het 75 jaar geleden dat concentratie- en vernietigingskamp Auschwitz, hét internationale symbool van de Holocaust, werd bevrijd. Om mensen in hun eigen gemeente te betrekken bij dit oorlogsverleden, is een tijdelijk lichtmonument ontworpen door Daan Roosegaarde. In 170 gemeenten is (een stukje van) dit kunstwerk te zien. In Bergen op Zoom is dat op de binnenplaats van het Markiezenhof.

  • Nieuwsbrief BOzilver #12; augustus 2019

    Het project Bergen op Zilver is na de zilvertentoonstelling in 2017 bepaald niet stilgevallen. Inmiddels verscheen nieuwsbrief 12 met hoogst interessant nieuws.

  • Kerken in Brabant; Hofzaallezing 2018-III

    Het kerkelijk erfgoed in Brabant is nog best rijk, al is veel helaas verdwenen. Ook de toekomst is best zorgelijk als voor de gebouwen geen goede bestemming wordt gevonden.

  • Een weekend vol erfgoed: Open Monumentendagen 2025

    13 en 14 september 2025 Op zaterdag 13 en zondag 14 september openen in Bergen op Zoom opnieuw tientallen monumenten hun deuren voor het publiek. Tijdens Open Monumentendag kun je gratis kennismaken met de rijke historie van onze stad en omgeving. Denk aan kerken, woonhuizen, historische panden en bijzondere plekken die normaal gesproken niet toegankelijk…

  • Ballade van Jan van Glymes

    In het boek Jan IV van Bergen (pag 62-63) attendeert Joey Spijkers op deze ballade door Anton van Duinkerken en op het feit dat deze “een der schoonste balladen van den laatste halve eeuw” wordt genoemd. In het boek zijn (vanwege de zeggingskracht) alleen de eerste en laatste strofe weergegeven. Voor wie meer wil, is de ballade hier integraal weergegeven.

  • Nieuwsbrief BoZilver #4: mei 2015

    De 4e nieuwsbrief van de stichting Bergen op Zilver met onder andere aandacht voor de vorderingen van het onderzoek en het boek.