Peperstraten

Geschiedkundig onderzoek hoeft helemaal niet zo groot(s) te zijn. Soms stuit je op kleine ontdekkingen, die toch leuk zijn om aandacht aan te besteden.
Zo stond enige tijd terug een bericht in BNdeStem dat ene Marja van Trier het ‘geheim van de Peperstraat’ had ontrafeld. Stadsgidsen in steden met een Peperstraat in het stratenplan hadden de meest uiteenlopende verklaringen voor de herkomst van die naam. Marja dacht daar echter het hare van, en ging zelf op onderzoek uit.
Ze ontdekte maar liefst 108 steden die een Peperstraat kennen. Ook dat zo’n Peperstraat vaak radiaal vanuit het centrum loopt. Toen ze de Peperstraat in Kerkwijk in de Bommelerwaard bekeek, bleek dat deze tot aan een in tufsteen opgetrokken kerkje liep. En toen sloeg de fantasie op hol. Verder speuren in steden en dorpen met een Peperstraat bevestigde haar vermoeden.
Die tufstenen blokken waarvan dat kerkje is opgebouwd blijken in het Italiaans nog steeds Peperino te heten. Ze worden gewonnen in een steengroeve bij Viterbo in Italie. In het Engels heten deze stenen Pepperstone, en Duitsers hebben het over Pfefferstein. Dezelfde verbastering die tot de verwarring leidt die heemkundekringen en stadsgidsen verder vertellen.

Dat hoeft nu niet meer; middeleeuwse Peperstraten zijn blijkens het onderzoek van Van Trier vaak de route waarlangs de tufsteen naar het centrale bouwwerk (meestal een kerkgebouw) werd vervoerd en wellicht werd opgeslagen. Jongere Peperstraten hebben meestal een andere verklaring, zoals vernoeming naar een persoon of toch een omgeving. Van Trier twijfelt zelfs aan de herkomst van de naam peperkoek. Lees eens het artikel op Historiek.net Daar is ook van alles over te vinden. Het dialectloket van de Gentse Universiteit wijdt hier zelf een heel onderzoek aan.
Naar aanleiding van het bovenvermelde krantenartikel werden er nog meer peperstraatjes aangemeld. Marja van Trier heeft haar hele onderzoek neergelegd in een boek ‘Het geheim van de Peperstraten”. Het is verkrijgbaar via de auteur.

Vergelijkbare berichten

  • Monumentale bomen in Bergen op Zoom

    in Waterschans 2021-III duikt onze redacteur Willem de Weert in het groene erfgoed in Gemeente Bergen op Zoom. Er staan inmiddels vele monumentale bomen op, al zijn er zeker nog vele bomen niet beschermd die hier wel degelijk voor in aanmerking zouden kunnen komen. De lijst van de gemeente met beschermde bomen is hier terug…

  • Een opwarmertje

    Het onverkorte onderzoek naar de rangen en standen binnen de naoorlogse Vastenavend.

  • Waterschans 2023-II

    De Waterschans van juni is uit. In dit bericht leest u welke onderwerpen de redactie voor deze editie voorzien heeft.

  • Alloo, mette Peperbus ……….

    Met Vastenavond is de Bergse stadstoren aangekleed als een echte dweil. Maar ook in het verleden zijn er regelmatig veranderingen aan het uiterlijk van de toren geweest. Deze waren wat blijvender, trouwens. Hier een foto uit een recent verleden die een nadere datering behoeft.

  • Agenda algemene ledenvergadering 2023

    Op woensdagavond 13 april 2022 zal weer een reguliere ALV plaatsvinden in de Ontmoetingskerk. Zoals gewoonlijk met lezing na de pauze.

  • Collegetour in Noord Brabant

    Op zaterdag 10 oktober organiseert de Historische Vereniging Brabant een collegetour naar het oostelijke deel van de provincie.