Peperstraten

Geschiedkundig onderzoek hoeft helemaal niet zo groot(s) te zijn. Soms stuit je op kleine ontdekkingen, die toch leuk zijn om aandacht aan te besteden.
Zo stond enige tijd terug een bericht in BNdeStem dat ene Marja van Trier het ‘geheim van de Peperstraat’ had ontrafeld. Stadsgidsen in steden met een Peperstraat in het stratenplan hadden de meest uiteenlopende verklaringen voor de herkomst van die naam. Marja dacht daar echter het hare van, en ging zelf op onderzoek uit.
Ze ontdekte maar liefst 108 steden die een Peperstraat kennen. Ook dat zo’n Peperstraat vaak radiaal vanuit het centrum loopt. Toen ze de Peperstraat in Kerkwijk in de Bommelerwaard bekeek, bleek dat deze tot aan een in tufsteen opgetrokken kerkje liep. En toen sloeg de fantasie op hol. Verder speuren in steden en dorpen met een Peperstraat bevestigde haar vermoeden.
Die tufstenen blokken waarvan dat kerkje is opgebouwd blijken in het Italiaans nog steeds Peperino te heten. Ze worden gewonnen in een steengroeve bij Viterbo in Italie. In het Engels heten deze stenen Pepperstone, en Duitsers hebben het over Pfefferstein. Dezelfde verbastering die tot de verwarring leidt die heemkundekringen en stadsgidsen verder vertellen.

Dat hoeft nu niet meer; middeleeuwse Peperstraten zijn blijkens het onderzoek van Van Trier vaak de route waarlangs de tufsteen naar het centrale bouwwerk (meestal een kerkgebouw) werd vervoerd en wellicht werd opgeslagen. Jongere Peperstraten hebben meestal een andere verklaring, zoals vernoeming naar een persoon of toch een omgeving. Van Trier twijfelt zelfs aan de herkomst van de naam peperkoek. Lees eens het artikel op Historiek.net Daar is ook van alles over te vinden. Het dialectloket van de Gentse Universiteit wijdt hier zelf een heel onderzoek aan.
Naar aanleiding van het bovenvermelde krantenartikel werden er nog meer peperstraatjes aangemeld. Marja van Trier heeft haar hele onderzoek neergelegd in een boek ‘Het geheim van de Peperstraten”. Het is verkrijgbaar via de auteur.

Vergelijkbare berichten

  • Een zilveren topstuk voor het Markiezenhof

    Opnieuw is de stichting Bergen op Zilver er in geslaagd een zilveren pronkstuk van een Bergse zilversmid te (laten) verwerven. De stichting Mastboom-Brosens bood deze in bruikleen aan het Markiezenhof aan.

  • Stadsexcursie RNR

    Pakweg zestig Kringleden bezochten op 1 april 2023 het vroegere kantoorgebouw van de gieterij Rogier-Nerincx-Richter; ze kwamen veel te weten wat het artikel in de Waterschans onmogelijk nog kon bevatten.

  • SBM krijgt een draadloos gidssysteem

    Dank zij een schenking kunnen de gidsen van SBM bij rondleidingen gebruik maken van een zendertje om de deelnemers te vertellen over een bezienswaardigheid. De deelnemers krijgen ieder een ontvangertje mee. Hiermee gaat een lang gekoesterde wens in vervulling

  • Nieuwsbrief BoZilver #4: mei 2015

    De 4e nieuwsbrief van de stichting Bergen op Zilver met onder andere aandacht voor de vorderingen van het onderzoek en het boek.

  • Lesmateriaal na afloop van les 1

    Het ‘huiswerk’ na les 1 van oud schrift vind u hieronder. Het transcript De eed van Jan van Withem Transcriptieregels

  • Waterschans wordt hersteld

    Het is nu zeker: het fort dat de toegang tot de haven beschermde, en daarmee in sterke mate bijdroeg aan de onschendbaarheid van de Bergse vesting, wordt hersteld in zijn oorspronkelijke vorm.