Grote belangstelling voor de wijding bij de geheel gerestaureerde Gertrudiskapel

Op 22 september 2019 vond aan de Scheldelaan in Bergen op Zoom een bijzondere gebeurtenis plaats.
Dertig jaar geleden werd ter herinnering aan de middeleeuwse Gertrudiskapel op nagenoeg dezelfde plek een nieuwe kapel ter ere van de beschermheilige van de stad Bergen op Zoom opgebouwd. Dank zij de inspanningen van velen kon dit initiatief vanaf 1987 gerealiseerd worden. Om de nodige fondsen te verwerven zijn destijds (onder meer) wijnflessen verkocht met een etiket in de vorm van bovenstaand bedevaartvaantje. In de Waterschans 1989-4 staat een artikel van Willem van Ham, ‘Feiten over de nieuwe Sint Gertrudiskapel‘, waaruit blijkt hoezeer de totstandkoming van de kapel gedragen werd door een bijdrage van velen.
In hetzelfde blad gaat Willem van Ham nader in op de historie van de middeleeuwse kapel, die door oorlogshandelingen uiteindelijk verloren ging. ‘Tradities herleven; vraagstukken blijven: Bij de inwijding van de nieuwe Sint Gertrudiskapel’

Het bronzen afgietsel staat op een sokkel uit het Smitskerkje

Eerder gebruikt
Voor de bouw werd nadrukkelijk gebruik gemaakt van elementen die bij het buiten gebruik raken van andere religieuze gebouwen in de stad vrijkwamen.
Zo is de vieringtoren van de kerk Martelaren van Gorcum aan het Bolwerk hergebruikt als de karakteristieke torenspits.
De luidklok in dit torentje is afkomstig van de kapel op de Algemene Begraafplaats, die moest wijken voor de A58.
De tegelvloer lag eerder op het priesterkoor van de H. Maagdkerk. In deze tegelvloer zijn de symbolen van de vier evangelisten opgenomen.
Het afsluithek van de kapel en de lantaarn zijn afkomstig van de Mariakapel die zich in de muur van het Carmelitessenklooster aan de Halsterseweg bevond. Hek en lantaarn zijn indertijd gemaakt door de (zilver)smid A. Pelle uit Bergen op Zoom.
Het Gertrudisbeeld is een bronzen afgietsel van het stenen beeld boven de ingang van de St Annastraat. Het staat op een houten sokkel uit het zgn Smitskerkje aan de St Jozefstraat.
Kortom, de kapel vormt een samenbundeling van het katholieke erfgoed van de stad.

Het tegeltableau aan de achterzijde van de kapel

Bijdragen van velen
De glaspanelen vertellen het leven van St Gertrudis. Ze werden speciaal voor deze kapel ontworpen door kunstenaar en toenmalig voorzitter van de Geschiedkundige Kring, Fons Gieles.  Hij bracht ook een boekje uit over St Gertrudis. Dit boekje werd destijds als bijlage van het weekblad ‘De Vreugdebloem’ bij de abonnees aan huis bezorgd. Het is thans via de winkel vrij te downloaden.
Het hierboven bedevaartvaantje is van zijn hand evenals het ontwerp voor buitenste afsluithek van de kapel. Én het tegeltableau, dat nu opnieuw is gemaakt. Tussen zijn werken is nog meer te vinden wat met deze kapel te maken heeft.
In het artikel ‘Feiten over de nieuwe Sint Gertrudiskapel‘ vindt u nog veel meer bijdragen, zoals wie het haantje op de toren maakte, of het vaandel van St Gertrudis.

Restauratie 
Mede omdat bij de bouw in de tachtiger jaren was afgezien van nader herstel van de gebruikte materialen, was het na dertig jaren hoog tijd dat een algehele restauratie plaatsvond. Vooral de torenconstructie en andere delen van het dak waren hard aan een herstelbeurt toe. Ook het interieur en hekwerken zijn weer in nieuwstaat teruggebracht. Het tegeltableau dat zich aan de achterzijde van de kapel bevindt, was zodanig vervallen dat besloten werd een nieuw tableau in Portugal te laten maken. De twee bronzen platen die bij de bouw aan de buitenzijde werden aangebracht, zijn thans aan de binnenzijde van de kapel opgehangen.
Dank zij inspanningen van de stichting Gertrudiskapel en de medewerking van velen was het mogelijk het herstel tijdig en grondig aan te pakken.

Pastor en bisschoppelijk vicaris Paul Verbeek zegent het tegentableau

Wijding
Op precies dezelfde datum dat de bisschop van Breda in 1989 de kapel inwijdde, was het vicaris Paul Verbeek die dit nieuwe tegeltableau in bijzijn van vele belangstellenden inwijdde. Waarmee de restauratie symbolisch werd afgerond. Graag had hij gezien dat ook een reliek van St Gertrudis bij deze plechtigheid aanwezig had kunnen zijn, maar de (hoogbejaarde) zilversmid die aan de reliekhouder werkt had dit wegens zij zwakke gezondheid nog niet kunnen voltooien.

Plannen
De stichting Sint Gertrudiskapel heeft overigens nog verdere plannen.
Op de buitenzijde van de kapel komt een nieuwe Stenen Strofe die duidt op de band tussen de stad en het water, en de bevolking met St Gertrudis. Het plan is om deze op 13 maart 2020 te onthullen. Paul Verbeek hoopt dat dan ook de reliek van St Gertrudis wel aanwezig kan zijn. Deze reliek zal overigens in de Gertrudiskerk bij de andere kerkschatten worden tentoongesteld.
Daarnaast is het opknappen van de omgeving van de kapel een wens van de stichting. Door het belichten van de buitenzijde wordt de kapel  ook bij duisternis beter te benaderen.

Nic Grosfeld als een van de initiatiefnemers bij het tweede bronzen paneel met een gedicht over het bronwater
Een gedicht in brons, dat eerder aan de buitenzijde was aangebracht, duidt op het historisch karakter van de kapel.

Vergelijkbare berichten