Zo’n anderhalf jaar zijn we bezig met dit project. Om zilversmeden uit het Markiezaat van Bergen op Zoom de plaats te geven die hen toekomt. Om de zilversmeden en het zilver uit het gebied te laten glanzen. Al in het vroege begin of wat later in de tijd dateert ons eerste contact, vandaar nu deze nieuwsbrief. Dat contact ging over een stuk Bergs zilver dat misschien wel bij u in de kluis of op zolder lag. Over inventarisatie overzichten die wij graag wilden inzien. Over interesse voor dit onderwerp dat wij graag bij u aan de orde wilden stellen. Over subsidiemogelijkheden zelfs, wellicht.
Daar zijn mooie dingen uitgekomen. Werk van de nu nog in Bergen op Zoom bekende naam Jos Andriessen maar ook vroeg 17de eeuwse bekers met soms heel mooie graveringen. Maar u denkt misschien ook: ik heb sindsdien niets meer van hen gehoord. Hoe gaat het met dit project. Komt er nog wat van of is het een stille dood gestorven?
Daarom deze nieuwsbrief. De eerste, en naar ik hoop, lang niet de laatste.
Het project is springlevend!
Eind 2016 zal er een boek zijn en een tentoonstelling in het Markiezenhof in Bergen op Zoom. De tentoonstelling wordt georganiseerd door Mireille Franken, Hoofd Publiek en Collecties bij Het Markiezenhof. Mireille heeft naast eerdere exposities ook de recente tentoonstelling “Rembrandt in zwart-wit” in Het Markiezenhof gedaan. Voorheen is zij in de kunstmarkt werkzaam geweest waar zij onder andere voor het zilver speciale veilingen heeft gecoördineerd. Het boek wordt geschreven door Jean-Pierre van Rijen. Jean-Pierre is een van de top mensen in Nederland op het gebied van zilver. Hij is de auteur van het boek “Zilver en Zilversmeden uit de Baronie van Breda”. Daarbij werd al veel kennis over zilver uit het Markiezaat verzameld. Het streven is een boek dat zowel wetenschappelijk verantwoord is als aangenaam om te lezen en te bekijken.
Intensief archiefonderzoek moet plaats vinden om een goed beeld te krijgen van de ontwikkeling van het ambacht en van de zilversmeden in het gebied. Cees Vanwesenbeeck doet zelf archiefonderzoek, en coördineert de groep vrijwilligers. Cees is archivaris geweest in Bergen op Zoom, daarna is hij eerst in Bergen op Zoom en daarna in Delft verantwoordelijk geweest voor cultuurzaken. Na zijn pensionering is hij weer in Bergen komen wonen. Cees is tevens gastconservator voor de tentoonstelling. Dit alles gaat niet voor niets. Wij zijn nog op zoek naar financiële middelen, met name voor het boek. Het zal noodzakelijk zijn om subsidiegevers te vinden. Eric Goossen is voorman voor dit onderdeel. Ik, Klaas Hielkema, ben de leider en coördinator van het project; met de PR activiteiten bemoei ik me en ik snuffel voortdurend en overal naar voorwerpen die hier ooit gemaakt zijn. Zo vormen we met z’n vijven een enthousiaste en gemotiveerde groep om dit project tot een succes te maken.Er is al heel wat bereikt.
We weten dat er, van de late middeleeuwen tot nu, zeker meer dan 230 zilversmeden in het gebied actief zijn geweest. Het archiefonderzoek brengt een enorme hoeveelheid nieuwe kennis boven water. Over de goud- en zilversmeden zelf natuurlijk, maar ook, veel breder, over het wel en wee van het gebied, met name van de stad Bergen op Zoom. We denken wel op zo’n 300 zilversmeden te komen.
We hebben ook al zo’n 60 producten in kaart gebracht. Het oudste is de prachtige Sint Jacobsgilde beker uit 1595, dagelijks te zien in het Zeeuws Museum; het jongste, uit 2011, de nieuwe ambtsketen voor de burgemeester van Bergen op Zoom. Vrij veel uit begin 17de eeuw; weinig uit de 18de. Het Projectplan is geschreven; een eerste budget is vastgesteld. We weten wat we willen bereiken. We zijn er van overtuigd dat het gaat lukken de goud en zilversmeden uit het Markiezaat te laten glanzen.
Wij zijn u dankbaar voor uw steun en zullen u graag op de hoogte houden van de voortgang.
Klaas Hielkema
hielkema@hielkemaris.com
