Muur Smitsvest heet weer Gadellière

Opnieuw is een stukje van de monumentale  vesting van Menno van Coehoorn hersteld. Sinds ‘mensenheugenis’ sleet dit bastion zijn dagen als walkant van het industrieterrein langs het Smitsvestje, en raakte steeds verder in verval. Bij de recente herinrichting van het gebied met woningen werd het mogelijk om ook deze muur in ere te herstellen. Het resultaat mag er zijn.

De naamsteen Gadellière werd onthuld door wethouder Arjan van der Weegen en twee leerlingen van de bouwplaats
De naamsteen Gadellière werd onthuld door wethouder Arjan van der Weegen en twee leerlingen van de bouwplaats

Aannemer Cauwenbergh heeft de restauratie als leerlingbouwplaats uitgevoerd. Dat bleek niet eens zo gemakkelijk; veel  van de betreffende leerlingen konden tussentijds overstappen naar een reguliere baan. Precies het doel van een leerlingbouwplaats, maar nadelig voor de voortgang van het restauratieproject. Toch is het herstelde monument volgens planning opgeleverd.
Op vrijdag 4 november 2016 bleek Menno van Coehoorn himself opgestaan om het resultaat te bewonderen van het bastion wat hij in levende lijve nimmer heeft gezien. (En destijds eigenlijk niet eens in zijn ontwerp opgenomen had…) Toch toonde hij zich trots op ‘de gadellier’ zoals deze vandaag de dag weer zichtbaar is gemaakt.
Bij de restauratie zijn alle cementvoegen in de muur stukje bij beetje uitgeslepen en opnieuw gevoegd. Waar nodig zijn nieuwe stenen in de plaats van de oude of ontbrekende gekomen. Deze nieuwe stenen zijn speciaal voor dit project gebakken in eenzelfde vorm en afmeting als de oorspronkelijke.  Ook zijn muurdelen met beschermde plantensoorten zorgvuldig teruggeplaatst.

De begroeiing op de muur is bepaald geen 'overgeslagen deel, maar zijn zorgvuldig bewaarde beschermde planten
De begroeiing op de muur is bepaald geen ‘overgeslagen deel, maar zijn zorgvuldig bewaarde beschermde planten

Als klap op de vuurpijl is de originele naamsteen van Gadellière ook in de muur geplaatst. Deze steen is behouden gebleven omdat deze bij de ontmanteling van de vesting was verwerkt in de gebouwen van de in de eerste helft van de vorige eeuw daar verschijnende gebouwen van de Potas (of liever: suikerfabriek van der Linden; zie Bergen op Stoom p 145). Deze steen is, samen met een zelfde  naamsteen van de tenaille Van Dun bij de sloop van deze gebouwen gered, en toen neergelegd op de binnenplaats van het Markiezenhof. Thans is de steen van Gadellière dus weer ‘thuis’.

Vergelijkbare berichten

  • Verhalen op het Archief

    Het WBA gaat in samenwerking met meerdere partijen een verhalenbank voor West brabant opzetten

  • Hofzaallezing 2017-I: Handel en scheepvaart in de Scheldedelta

    De eerste Hofzaallezing van 2017 op 7maart besteedde aandacht aan de economische
    ontwikkelingen in de delta van de Schelde. De inleider van de avond, prof.dr. Peter Henderikx biedt met deze lezing een aanvulling op het standaardwerk ‘De geschiedenis van Zeeland’ uit 2012 waarin de steden Reimerswaal en Bergen op Zoom ontbreken, hetgeen hij als een lacune beschouwt.

  • Fotoreportage Oesterlab

    In Waterschans 2023 | 2 aandacht voor het vm. Oesterlab aan de Wittoucksingel door onze redacteur Henk Boot. Aanvullend op het artikel een fotorapportage van het exterieur en interieur.

  • Toine Mazairac: het boek

    Eindelijk is er een boek over de roemruchte Bergenaar Toine Mazairac. Een boekje dat veel Bergenaren, wellicht onbewust, gemist hebben. De Opeldealer, zoals velen hem zullen kennen, had nog veel meer kwaliteiten.

  • Aankondiging Algemene Leden Vergadering

    De Algemene Leden Vergadering zal plaatsvinden op woensdag 22 april 2015 om 19.30 uur in de Ontmoetingskerk te Bergen op Zoom. Nadere informatie volgt.