22e Stenen Strofe gewijd aan St Gertrudis

Ad Segers, Petra Koenders en Anne Vegter voor het muurgedicht

De Stadsgidsen Bergen op Zoom SBM (voorheen Stichting Bezichtiging Monumenten) heeft vanwege het 25 jarige jubileum een nieuw muurgedicht aan de Bergse bevolking geschonken.
In de opgang van de Grote Markt naar de Gertrudiskerk is een gedicht door (Dichter des Vaderlands 2013-2017) Anne Vegter aangebracht, waarin de legende van Sint Gertrudis opnieuw in de herinnering wordt gebracht. Inclusief een opwekking aan de stadsgidsen om dat verhaal uit te (blijven) dragen.
In een openbare bijeenkomst op 25 september 2021 werd het gedicht officieel onthuld door wethouder Petra Koenders en SBM voorzitter Ad Segers. Anne Vegter las het gedicht daarna voor de aanwezige belangstellenden.
Aansluitend werden in de kerk door Ad Segers enkele hoogtepunten uit de inmiddels 26,5 jaren geschiedenis van SBM belicht, en het tot drie keer toe genoodzaakte uitstel van de onthulling van deze 22^e Stenen Strofe. Dat specifiek aan dit onderwerp op deze plek werd gedacht is omdat de eerste rondleidingen van SBM op 12 april 1995 in de Gertrudiskerk plaatsvonden. De verdere expansie heeft SBM tot een niet meer weg te denken toeristische factor van belang voor de stad gemaakt.
Petra Koenders feliciteerde de stadsgidsen met het jubileum en het voortdurende succes, en dankte namens het stadsbestuur voor het geschonken muurgedicht.
Peter van der Graaf (stichting KidOR) vertelde vervolgens hoe hij via een campingvakantie in contact gekomen was met Anne Vegter, en hoe zij enthousiast werd (gemaakt) voor het maken van dit muurgedicht als 22e van de Stenen Strofen in Bergen op Zoom.

Anne Vegter leest het gedicht voor

Anne Vegter zelf schetste hoe het gedicht tot wederzijdse verrijking had geleid. Ze was helemaal in de door SBM aangeleverde levensgeschiedenis van Gertrudis gedoken, en hoe ze vanuit het namenboek van het Meertensinstituut was gaan parodiëren op de daaruit afgeleide roepnamen.

In het gedicht zijn deze gebruikt om Gertrudis als persoon nadere te karakteriseren, ofschoon de herleiding Trude – Druide- Tovenares wel wenkbrauwen deed (en doet) fronsen. Een druide was in de Germaanse samenleving veel meer dan dat: zij verenigden de taken van priester, bemiddelaar, arts, wetenschapper en rechter in zich. Een andere karakterisering zou dus meer terecht zijn. Het Meertensinstituut gebruikt echter deze afgeleide term ook.
En ja, het staat nu op de muur….

De eerste dag met verruimde coronaregels leidde nog niet tot grootse opkomst, ofschoon vóór het begin van het binnenprogramma nog een aantal stadsgidsen binnenliepen.

Achteraf bezien is het opmerkelijk dat er tot nog toe geen muurgedicht aan Gertrudis gewijd was. Terwijl ze toch de beschermheilige van de stad is/was, en de Grote Kerk aan haar werd gewijd. Een goede zet dus van SBM om in deze lacune te voorzien. De dichterlijke opwekking aan de stadsgidsen om de legende voort te vertellen is vast niet aan dovemansoren gericht.

Opgemerkt zij nog dat de legende ‘De liefde van Sint Geertrui’ hier eenvoudig is te downloaden.
De muizen (de ‘knagers’ in het gedicht) waarmee Gertrudis traditioneel wordt afgebeeld zijn volgens Fons Gieles in zijn boekje St Gertrudis van Nijvel middeleeuwse verbeeldingen van zielen van gestorvenen.